5 years ago
ရိုဟင္ဂ်ာ ၇ ဦးကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက ျမန္မာကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျပန္ပို႔
6 years ago
ဓာတ္ျပားအဆိုေတာ္ ေတးသံရွင္ ေဒၚမာမာေဝ အသက္(၉၃) ႏွစ္ ကြယ္လြန္
6 years ago
ဒုကၡသည္စခန္းမွ လုပ္အားေပးဆရာမတစ္ဦး ရခိုင္မွ ရန္ကုန္သို႔လာစဥ္ လဝကဥပေဒျဖင့္ အဖမ္းခံရၿပီး ေထာင္တစ္ႏွစ္က်
6 years ago
ဦးေဇာ္ေဌး (ခ) မွဴးေဇာ္အား ဌာနေျပာင္းေရႊ႕တာဝန္ေပး
6 years ago
NVC ကဒ္ လက္ခံရန္ ဖိအားေပးခံရမႈကုိ ျငင္းဆုိေသာ ကမန္တုိင္းရင္းသားမ်ား စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ခံေနရ
6 years ago
ASEAN ထိပ္သီးမ်ား ရိုဟင္ဂ်ာအေရး ေဆြးေႏြး
6 years ago
Drone မႈနဲ႕ဖမ္းခံရသူ သတင္းေထာက္ေတြ မိသားစုနဲ႕ေတြ႕ခြင့္မရေသး
6 years ago
ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သေဘာတူညီခ်က္ (၁၀)ခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုး
6 years ago
AA ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး အပါအ၀င္ ၉ ဦးကို ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈနဲ႔ အမႈဖြင့္စစ္ေဆး
6 years ago
ဘာသာေပါင္းစုံ ဆုေတာင္းပြဲ (ရုပ္သံ)

ေမြး – ၁၉၁၁ ဒီဇင္ဘာ ၁၁
ေမြးဖြားရာေနရာ – ကိုင္ရို ၊ အလ္ဂ်မာလီယာေဒသ
ကြယ္လြန္ – ၂၀၀၆ ၾသဂုတ္ ၃၀
လူသိမ်ားရျခင္းအေၾကာင္း – ၁၉၈၈ ခုနွစ္ စာေပဆိုင္ရာ ႏို္ဘယ္ဆု ၊ ရပ္ရွ္ဒီအား ေသဒဏ္ဖသ္သ၀ါ ထုတ္ခဲ့ေသာ အီရန္အၾကီးအကဲ အယာတိုလာခိုေမနီအား အၾကမ္းဖက္သမားဟု သမုတ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ လုပ္ၾကံရန္ၾကိဳးပမ္းမႈ ခံခဲ့ရသူ။

နာဂီ်ဘ္ မာဟ္ ေဖာ္ဇ္ (အီဂ်စ္) – စာေပေရးရာ နိုဘယ္ဆုရွင္ ၊ ၁၉၈၈

အီဂ်စ္လူမ်ိဳး ၀တၳဳႏွင့္ တီဗီြဇတ္လမ္းတြဲမ်ားေရးသားသည္႔ စာေရးဆရာတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ တြင္ စာေပဆိုင္ရာ ႏိုဗယ္ဆု ရရွိခဲ့သည္။ သူသည္ အာရပ္ လူမ်ိဳးမ်ားထဲ၌ ႏိုဗယ္ဆုရရွိသည္႔ ပထမဆံုးစာေရးဆရာလည္းျဖစ္သည္။
သူသည္ ယခုကိုင္ရိုတကၠသိုလ္ဟုေခၚတြင္သည္႔ ေဖာင္ဒီတကၠသိုလ္တြင္ ပညာသင္ၾကားခဲ့ၿပီး ၁၉၃၄တြင္ ဒႆနိကေဗဒျဖင့္ ဘြဲ႕ရရွိသည္။ ၁၉၃၄ မွ ၁၉၇၁ အထိကာလအေတာအတြင္း သူသည္ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ အစိုးရဌာနမ်ား၌ ရာထူးအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ အမႈထမ္းခဲ့ၿပီး ၁၉၇၁ တြင္ အနားယူခဲ့သည္။

မာဟ္ ေဖာ္ဇ္သည္ ကနဦးတြင္ ၀တၳဳတိုမ်ားကို စတင္ေရးသားခဲ့သည္။ ၁၉၁၁ခုႏွစ္ ၊ သူ၏အသက္ ၁၇ နွစ္တြင္ စာေရးသားျခင္းကို စတင္ခဲ့သည္။

သူ၏ပထမဆံုး၀တၳဳကို ၁၉၃၉တြင္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီး ၁၉၅၂ ၊ ဂ်ဴလိုင္လတြင္ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ အီဂ်စ္ေတာ္လွန္ေရးမတိုင္မီအထိ ၀တၳဳ ၁၀ အုပ္ ေရးသားၿပီးျဖစ္ေလသည္။

သူ၏အေစာပိုင္းကာလတြင္ ေရးသားခဲ့ေသာ ၀တၳဳ ျဖစ္သည္႔ “ရာဒိုဘစ္ (၁၉၄၃)” ၌ သူသည္ အီဂ်စ္၏ ေရွးေခတ္ကာလအေျခအေနမ်ားကို မ႑ိဳင္ျပဳေရးသားခဲ့ၿပီး စာေရးျခင္းအလုပ္ကို သူ၏ အဓိကအသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအျဖစ္ျပဳလုပ္လာခဲ့ သည္႔ ေနာက္ပိုင္း ၁၉၅၆-၅၇တြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္႔ အပိုင္း ၃ပိုင္းပါ၀င္ေသာ ကိုင္ရို၀တၳဳရွည္ၾကီး (ကိုင္ရို ထရုိင္ေလာ္ဂ်ီ ) အျဖစ္ေက်ာ္ၾကားေသာ “အလ္သူလာ ေသရာ” ၀တၳဳတြင္မူ ေခတ္ဆန္ေသာ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံအေျခအေနမ်ားကို ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

အလ္သူလာ ေသရာ၀တၳဳသည္ အျခားအမည္မ်ားျဖင့္ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ ၀တၳဳ ၃ခုကို ေပါင္းစည္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ ထို ၀တၳု ၃ ခုမွာ ၁၉၅၆ တြင္ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ “ပဲေလ့စ္ ေ၀ါ့လ္ခ္ (1956; Palace Walk)” ေခၚ ေဘးန္ အလ္ ကစၥရားန္ ၊ ၁၉၅၇ တြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ “ပဲေလ့စ္ ေအာ့ဖ္ ဒီဆုိင္းရာ (1957; Palace of Desire) ” ေခၚ ကဆရ္အလ္ေရွာက္ ၊ ၁၉၅၇ တြင္ပင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ “ရႈးဂါး စထရိတ္ (1957; Sugar Street)” ေခၚ အလ္ဆကၠရီယာ တုိ႔ျဖစ္သည္။ ထို၀တၳဳ သံုးခုသည္ ပထမကမၻာစစ္မွ ၁၉၅၂ ခုနွစ္တြင္ ဖာရြတ္ဘုရင္အား ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ခဲ့သည္႔ ေက်ာ္ၾကားလွေသာ အီဂ်စ္စစ္တပ္ အာဏာရလာခ်ိန္ထိ ကာလမ်ားအတြင္း ကိုင္ရိုၿမိဳ႕ေန မိသားစု သံုးခု၏ အမ်ိဳးအဆက္အႏြယ္မ်ားအေၾကာင္းကို ကိုယ္စားျပဳ ျခယ္မႈန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။

ထို ကိုင္ရို၀တၳဳရွည္ၾကီး (ကိုင္ရို ထရုိင္ေလာ္ဂ်ီ )သည္ ၂၀ရာစုတြင္ အီဂ်စ္၏အေတြးအေခၚ ၊ သေဘာထားႏွင့္ လူမႈေရးဆိုင္ရာေျပာင္းလဲျဖစ္တည္ျခင္းမ်ားကို ၿခံဳငံုျမင္ရေသာ အေနအထားတစ္ခုအား လွစ္ဟေပးထားသည္။မာဟ္ ေဖာ္ဇ္၏ ေနာက္ဆက္တြဲစြမ္းေဆာင္မႈမ်ား အေနျဖင့္ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံအာဏာရွင္စနစ္အေပၚ အခ်က္က်က်ရႈျမင္သံုးသပ္ထားပံု ၊ ၿဗိတိသွ်တို႔လက္ေအာက္ ကိုလိုနီဘ၀က်ေရာက္ခဲ့စဥ္အေနအထားမ်ားႏွင့္ ေခတ္သစ္အီဂ်စ္နိုင္ငံအေနအထားေဖာ္ျပမႈမ်ား စသည္တို႔ျဖစ္သည္။သူ၏ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေရးရာမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးေရးရာမ်ားပါ၀င္ေသာ လူမႈေရးျပႆနာမ်ားအား ဆက္ႏြယ္ေရးသား ထားေသာ အသိအမွတ္ျပဳေလာက္ဖြယ္ အဆင့္ရွိ ၀တၳဳမ်ားစြာလည္း ရွိေလသည္။၁၉၅၉ တြင္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္႔ “တန္းလ်ား မွ ကေလးမ်ား (1959; Children of the Alley)” ေခၚ ေအာ္လက္ ဟာရတိနာ ၀တၳဳသည္ တမန္ေတာ္ မုဟမၼဒ္ ၊ မိုးစက္ႏွင့္ အျခားေသာ သူေတာ္စင္မ်ားကို ေဖာ္ျပထားရာ ထုိေဖာ္ျပခ်က္မ်ားရွိ အသံုးအႏံႈး၀ိေသသမ်ားေၾကာင့္ သာမက သာသနာအေပၚ အျငင္းပြားဖြယ္ သံုးသပ္ေဖာ္ျပထားမႈမ်ားေၾကာင့္ ပိတ္ပင္ခံရသည္။ ၁၉၉၄ တြင္ ၈၂ နွစ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ မာဟ္ ေဖာ္ဇ္အား အခ်ိဳ႔လူမ်ားက လုပ္ၾကံရန္ၾကိဳးပမ္းခဲ့ရာ ကိုင္ရိုရွိ သူ၏ေနအိမ္တြင္ လည္ပင္းတြင္းၾကိဳးကြင္းစြပ္နိုင္သည္႔ အေနအထားထိ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ သူ၏ညာဘက္လက္ အေၾကာမ်ား ေသသြားခဲ့ေသာ္လည္း အသက္မေသခဲ့ေပ။ ထုိသည္႔ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ သူသည္ ကိုုယ္ရံေတာ္မ်ား ျဖင့္သာ သြားလာလႈပ္ရွားခဲ့သည္။

မာဟ္ေဖာ္ဇ္ ႏွင့္ အစၥလာမ့္အ၀န္းအ၀ိုင္းမွ အခ်ိဳ႕ပုဂၢိဳလ္မ်ား

၁၉၇၈ တြင္ အီဂ်စ္သမၼတ ဆာဒက္၏ ေဒးဗစ္ကမ့္ဖ္ ၌ အစၥေရးနွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုမႈအား မာဟ္ေဖာ္ဇ္က ေလာကြတ္ေခ်ာ္၍ ေထာက္ခံေရးသားခဲ့သျဖင့္ သူ၏စာအုပ္မ်ားကို အာရပ္ႏိုင္ငံမ်ားက သူႏိုဗယ္ဆုမရခင္အထိ ပိတ္ပင္ခဲ့ၾကသည္။အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ၏ အျခားေသာ စာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ အေက်ာ္ေဒးယ်မ်ားနည္းတူ မာဟ္ေဖာ္ဇ္သည္လည္း အခ်ိဳ႕လူမ်ား၏ လုပ္ၾကံရန္စာရင္းတြင္ နံပါတ္ခ်ိတ္ခဲ့ေလသည္။ ၁၉၈၉တြင္ အီရန္အၾကီးအကဲ အယာတိုလာခိုေမနီက ဆလ္မန္ရပ္ရွ္ဒီက ေသဒဏ္ဖသ္သ၀ါထုတ္ခဲ့သည္တြင္ မာေဖာ္ဇ္က ရပ္ရွ္ဒီဘက္မွ ရပ္တည္၍ ခိုေမနီအား ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။ တဆက္တည္းပင္ ရပ္ရွ္ဒီ၏ ေစတန္နစ္ဗားစက္ကိုလည္း အစၥလာမ္အား တဖက္သတ္ပုတ္ခတ္ထားေသာ စာအုပ္အျဖစ္ ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။မာဟ္ေဖာ္ဇ္သည္ လြတ္လပ္စြာေရးသားေဖာ္ျပပိုင္ခြင့္အား ေထာက္ခံေသာ္လည္း ရပ္ရွ္ဒီ၏လုပ္ရပ္ကိုမူ ွ ဆန္႔က်င္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ရပ္ရွ္ဒီအား ေသဒဏ္အျဖစ္ ဖသ္သ၀ါထုတ္ျခင္းအား သင့္ေလ်ာ္မႈအျဖစ္ လက္မခံခဲ့ေပ။ သူကခုိေမနီအားေ၀ဖန္သည္႔ျပင္ ခုိေမနီသည္ အစၥလာမ္အား ကိုယ္စားျပဳသည္႔အေန အထားတြင္မရွိသည္ကိုလည္း ယံုၾကည္ခဲ့သည္။၁၉၈၉တြင္ ခိုေမနီက ရပ္ရွ္ဒီႏွင့္ သူ၏စာအုပ္ထုတ္ေ၀သူတို႔အား ေသဒဏ္ဖသ္သ၀ါထုတ္သည္တြင္ မာဟ္ေဖာ္ဇ္က ခိုေမနီအား အၾကမ္းဖက္သမားဟု ေခၚခဲ့ေလသည္။ မေရွးမေႏွာင္းမွာပင္ မာဟ္ေဖာ္ဇ္သည္ အျခားအေက်ာ္ေဒးယ် ၈၀ ဦးပါ၀င္ေသာအဖြဲ႕က “ စာေရးဆရာတစ္ဦးအား သာသနာအားေ၀ဖန္သျဖင့္ ေသဒဏ္ေပး၏။ ဤသည္ အစၥလာမ္ႏွင့္ မြတ္စလင္တို႔အား ထိခိုက္ေစသည္။ ” ေၾကညာခဲ့ရာတြင္ ထိုေၾကညာမႈအား ေထာက္ခံသူမ်ားဘက္မွ ပါ၀င္ခဲ့ေလသည္။

( ရည္ညႊန္း – http://en.wikipedia.org/wiki/Naguib_Mahfouz#Clash_with_Fundamentalists )

Leave a Reply