6 years ago
ရိုဟင္ဂ်ာ ၇ ဦးကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက ျမန္မာကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျပန္ပို႔
6 years ago
ဓာတ္ျပားအဆိုေတာ္ ေတးသံရွင္ ေဒၚမာမာေဝ အသက္(၉၃) ႏွစ္ ကြယ္လြန္
6 years ago
ဒုကၡသည္စခန္းမွ လုပ္အားေပးဆရာမတစ္ဦး ရခိုင္မွ ရန္ကုန္သို႔လာစဥ္ လဝကဥပေဒျဖင့္ အဖမ္းခံရၿပီး ေထာင္တစ္ႏွစ္က်
6 years ago
ဦးေဇာ္ေဌး (ခ) မွဴးေဇာ္အား ဌာနေျပာင္းေရႊ႕တာဝန္ေပး
6 years ago
NVC ကဒ္ လက္ခံရန္ ဖိအားေပးခံရမႈကုိ ျငင္းဆုိေသာ ကမန္တုိင္းရင္းသားမ်ား စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ခံေနရ
7 years ago
ASEAN ထိပ္သီးမ်ား ရိုဟင္ဂ်ာအေရး ေဆြးေႏြး
7 years ago
Drone မႈနဲ႕ဖမ္းခံရသူ သတင္းေထာက္ေတြ မိသားစုနဲ႕ေတြ႕ခြင့္မရေသး
7 years ago
ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သေဘာတူညီခ်က္ (၁၀)ခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုး
7 years ago
AA ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး အပါအ၀င္ ၉ ဦးကို ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈနဲ႔ အမႈဖြင့္စစ္ေဆး
7 years ago
ဘာသာေပါင္းစုံ ဆုေတာင္းပြဲ (ရုပ္သံ)

M-Media
သန္းမင္းထိုက္

ဒီေန႔(ဒီီဇင္ဘာ ၁ ရက္)ေန႔ဟာ World AIDS Day ကမၻာ့ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေန႔ပါ။ ကမၻာသူ ကမၻာသား သန္းေလးဆယ္ေလာက္ဟာ HIV(ခုခံအားက်ဆင္းေစတဲ့ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး) ကူးစက္ခံေနရပါတယ္။ UN AIDS နဲ႔ WHO တို႔ရဲ႕ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္အစီရင္ခံစာအရ ၂၀၁၀မွာ AIDS(ခုခံအားက်ေရာဂါ)ေၾကာင့္ မိဘမဲ့ကေလး ၂၅သန္းေလာက္အထိ ရွိလာႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီလိုအျဖစ္ဆိုးေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ World AIDS Day ကို သတ္မွတ္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတာဟာပါ။

AIDS ေရာဂါဟာ ဒီေန႔အထိ ကုသေပ်ာက္ကင္းႏိုင္တဲ့ ေဆးမေတြ႕ေသးတဲ့ေရာဂါပါ။ ဒါေပမဲ့ ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ ေရာဂါပါ။ အေကာင္းဆံုးကာကြယ္ေရးဒိုင္းလႊားဟာ ကိုယ္က်င့္တရားလို႔ပဲ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။ လိင္တူ၊ လိင္ကြဲ ဆက္ဆံျခင္း၊ ေဆးထိုးအပ္ သံုးျခင္းတို႔က တစ္ဆင့္ ေရာဂါကူးပါတယ္။ ေသြးကေနတစ္ဆင့္ ကူးတဲ့ေရာဂါမို႔ တျခား တျခားေသာ ေသြးခ်င္းကူးလူး ထိစပ္ျခင္းေၾကာင့္လည္း ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေရာဂါျဖစ္တိုင္း ကိုယ္က်င့္ တရားေဖာက္ျပန္သူလို႔ သမုတ္ဖို႔ေတာ့ အလြန္ခက္ပါတယ္။

တစ္ခ်ိန္က မြတ္စလင္ႏိုင္ငံ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ AIDSေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြကို မဆိုင္သလိုေနခဲ့ၾကတာ ရွိပါတယ္။ အေၾကာင္းျပခ်က္ကေတာ့ မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲတာ၊ လိင္တူဆက္ဆံတာ၊ လက္မထပ္မီ အတူေနတာေတြကို အစၥလာမ္က တားျမစ္ထားၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ အစၥလာမ့္ တရားေတာ္အရ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စည္းကမ္းေတြကို လိုက္နာရင္ ဒီေရာဂါဟာ မြတ္စလင္ ေတြနဲ႔ ဘယ္လိုမွ မပတ္သက္ႏိုင္ဘူးလို႔ ယူဆေနလို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ တျခားအေၾကာင္းေတြ ရွိေနေသးတယ္ဆိုတာကို သိလာတဲ့အခါမွာ AIDS ေရာဂါပညာေပးလုပ္ငန္းေတြကို မြတ္စလင္ အဖြဲ႕အစည္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပါ၀င္လုပ္လာၾကပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ မိန္းကေလးေတြဆိုရင္ အျပစ္မဲ့ေရာဂါရၾကရတာမ်ားပါတယ္။ ထံုးတမ္းဓေလ့ အစဥ္အလာေတြအရ လူႀကီးမိဘေတြစီစဥ္ေနရာခ်ေပးတာကို အသာတၾကည္ ေခါင္းညိတ္လက္ခံၿပီး လက္ထပ္ေပါင္းသင္းခဲ့ၾကေပမယ့္ ကိုယ္နဲ႔လက္ထပ္တဲ့သူရဲ႕ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇ၀င္၊ ကိုယ္က်င့္တရား အေျခအေနကို မသိေတာ့ ေနရင္းထိုင္ရင္း ေရာဂါကံစမ္း မဲေပါက္သြားၾကရတာမ်ိဳးေတြဟာ ရင္နာဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ေလာကကို မေယာင္မလည္ေရာက္လာဦးမယ့္ အျပစ္မဲ့ကေလးပါ ကံဆိုးသူစာရင္း ၀င္ရပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ နိကဟ္ထိမ္းျမား လက္ထပ္မႈလုပ္မယ္ဆိုရင္ ႏွစ္ဦးစလံုး ေသြးစစ္သင့္ပါတယ္။

အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုးဟာ အခုအခါမွာ ကိုယ္က်င့္တရားနဲ႔မဆိုင္တဲ့နည္းနဲ႔ အကူးစက္ခံရတာေတြ ရွိေနေပမယ့္ ကူးစက္ခံရၿပီးသူကေတာ့ ဆက္လက္ မျပန္႔ပြားေစဖို႔ ကိုယ္က်င့္တရားနဲ႔ ထိန္းသိမ္းေပးဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က စာနာစိတ္မရွိဘဲ ေသေဖာ္ၫႇိၿပီး ေရာဂါျဖန္႔ၾကသူေတြလည္းရွိပါတယ္။ အဲဒီလိုတစ္ဆင့္ကူးေစမႈျပႆနာကို ကာကြယ္ရေအာင္ ေရာဂါရွိသူရဲ႕အေရျပားအတြင္းမွာ ကြန္ပ်ဴတာ ခ်ိ(ပ္)ထည့္ေပးထားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္အေရးယူဖို႔အထိ ကမၻာမွာ စဥ္းစားလာၾကပါၿပီ။ တကယ္ေတာ့ “ကိုယ္မလို ခ်င္တာကို သူမ်ားကိုမေပးဘူး”ဆိုတဲ့ ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ေလး ရွိၾက႐ုံနဲ႔တင္ ဒီျပႆနာဟာ ေတာ္ေတာ္ၿင္ိမ္းေအးသြားမွာပါ။

မြတ္စလင္အသိုင္းအ၀ိုင္းၾကားမွာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပညာေပး လုပ္ငန္းေတြလုပ္ဖို႔ အခက္အခဲေလးေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ယဥ္ေက်းမႈမတူတဲ့ ကာကြယ္နည္း လမ္းၫႊန္ေတြေၾကာင့္ပါ။ ကြန္ဒံုသံုးျခင္းဟာ ရာႏႈန္းျပည့္ေသခ်ာတဲ့ ကာကြယ္နည္းလို႔ မဆိုႏိုင္ေသးေပမယ့္ စိတ္အခ်ရဆံုးနည္းေတာ့ ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဇနာ (တရားမဝင္ ကာမမႈ) ကို ကြန္ဒံုသံုးၿပီး လုပ္ပါဆိုတာမ်ိဳးျဖစ္ေနေလေတာ့ လက္မခံႏိုင္စရာျဖစ္လာရတာပါ။ တကယ္ေတာ့လည္း လူမႈေရးေဖာက္ျပန္မႈ၊ကိုယ္က်င့္တရားေဖာက္ျပန္မႈကို တားဆီးတာက ဘာသာ ေရးကိစၥျဖစ္ၿပီး ကပ္ဆိုးႀကီးတစ္ခုလို ေရာဂါေ၀ဒနာဆိုးႀကီး မကူးစက္မျပန္႔ပြားေရး ကာကြယ္တာက က်န္းမာေရးကိစၥပါ။ ဒီလိုခြဲျမင္ရင္ ျပသနာမရွိေလာက္ဘူးထင္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခုက ေရာဂါရွိသူေတြအတြက္ ကိုယ့္အိမ္ေထာင္ဘက္ကို မကူးရေလေအာင္ ကြန္ဒံုက သံုးဖို႔လိုပါတယ္။ ေဇနာကို အားေပးသလိုမျဖစ္ေအာင္ကေတာ့ အစၥလာမ့္နည္းက် ကာကြယ္ေရး လမ္းၫႊန္ေတြခ်ေပးႏိုင္ဖို႔၊ ပညာေပးျဖန္႔ခ်ိဖို႔အတြက္ မြတ္စလင္ NGO အဖြဲ႕အစည္းေတြ မ်ားမ်ားလိုအပ္ပါတယ္။ လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့ မြတ္စလင္NGOတခ်ိဳ႕ရဲ႕ အဆိုအရ ျမန္မာမြတ္စလင္ေတြထဲမွာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီကူးစက္ခံေနရသူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ရွိေနၿပီလို႔ သိရပါတယ္။

ဒီေရာဂါရတိုင္း ကိုယ္က်င့္ တရားပ်က္ယြင္းသူ မဟုတ္တဲ့အတြက္ သူတို႔ကို ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြး ပညာေပးၿပီး ၀ိုင္း၀န္း လက္တြဲေဖးမၾကဖိ္ု႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ႏွာေခါင္း႐ႈံ႕ၾက၊ အၾကည့္႐ိုင္းေတြနဲ႔ ၾကည့္ၾက၊ အသိုင္းအ၀ိုင္းထဲက စြန္႔ၾကဥ္ပစ္လိုက္ၾကမယ္ဆိုရင္ လူမဆန္ရာက်ပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ၿပီး လုပ္ငန္းအေနနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္မယ္ ဆိုရင္လည္း မြတ္စလင္အဖြဲ႕အစည္းပီပီ အစၥလာမ္သာသနာရဲ႕ဂုဏ္သိကၡာကိုထိန္းၿပီး ေရာဂါသည္၊ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးရပိုင္ခြင့္ေတြကို အလြဲသံုးစား မလုပ္မိဖို႔၊ လုပ္မစားမိေစဖို႔ အထူးသတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္။

ျဖဴစင္တဲ့ လက္ေတြနဲ႔ ၀ိုင္း၀န္းေဖးကူၾကပါစို႔။

သန္းမင္းထိုက္(ျမန္မာစာ)

Tags: ,

Leave a Reply