အိုဘားမား လက္ထက္ ၆ ႏွစ္ အတြင္း ၇ ခုေျမာက္ မြတ္စလင္ႏိုင္ငံကို ဗံုးႀကဲ တိုက္ခိုက္

စက္တင္ဘာ ၂၈ ၊ ၂၀၁၄
M-Media

ဆီးရီးယားမွာ IS အဖြဲ႔ ေနရာဟု ယူဆထားသည့္ အေဆာက္အဦအား ေလေၾကာင္းမွ မတိုက္ခုိက္ခင္နွင့္ တိုက္ခိုက္ျပီးေတြ႔ရပံု

လြန္ခဲ့တဲ့ရက္သတၱပတ္အဂၤါေန႔၌ IS ဆန္႔က်င္ေရး အေမရိကန္ ဦးေဆာင္တိုက္ပြဲတြင္  အေမရိကန္တိုက္ေလယာဥ္မ်ားက ဆီးရီးယားႏိုင္ငံထဲမွ ပစ္မွတ္မ်ားကို ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။  ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ကတည္းက အေမရိကန္သည္ စစ္ေၾကျငာျခင္း မျပဳခဲ့ေသာ္လည္း   ယခု ဆီးရီးယားမွာ  ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဗယ္ဆုရွင္ ဘားရက္အိုဘားမားမွ ဗံုးႀကဲလိုက္ေသာ ၇ ႏိုင္ငံေျမာက္ တိုင္းျပည္ျဖစ္၏။

ဆီးရီးယားသည္ အေမရိကန္မွ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ပစ္မွတ္ထားတိုက္ခိုက္ေသာ ေနာက္ဆံုးႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားသမၼတ ဘရွားရ္ အဆဒ္၏ သေဘာတူညီမႈကို မယူဘဲ ၀ါရွင္တန္မွ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ဟန္ရိွသည္။

ဆီးရီးယားေတာင္ပိုင္းႏွင့္အေရွ႕ပိုင္းတြင္ အေမရိကန္ႏွင့္ ေနတိုးတပ္ဖြဲ႕တို႔မွ IS စစ္ေသြးၾကြမ်ားကို ၿပီးခဲ့သည္အဂၤါေန႔၌ ဗံုးႀကဲစစ္ဆင္ေရး စတင္ခဲ့သည္။ ဆီးရီးယားဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕အဆိုအရ လူ ၇၀ ေသဆံုးသြားေသာ္လည္း ေသဆံုးသူအေရအတြက္ ယခုထက္ျမင့္မားဖို႔ရိွေနၿပီး အရပ္သား ၈ ဦး အသက္ဆံုးရႈံးခဲ့သည္။

ဆီးရီးယားရိွ ပဋိပကၡကို ေျဖရွင္းရန္ ႏွစ္မ်ားစြာ အခ်ိန္ယူရဖြယ္ရိွသည္ ဟု ပင္တဂြန္မွ ဆိုသည္။ အိုဘားမားအစိုးရ လက္ထက္အတြင္း ၀ါရွင္တန္၏ စစ္ေရးစြက္ဖက္မႈ အႀကိမ္ေရကို ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ ၎မွာ အေျပာင္အပ်က္မဟုတ္ေၾကာင္း သိသာေပသည္။

အာဖဂန္နစၥတန္ (၂၀၀၁ ခုႏွစ္မွ ယေန႔တိုင္)
——————————————–

အေမရိကန္ေပၚ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္အေရးအခင္းၿပီးေနာက္၊ အလ္ကိုင္ဒါေခါင္းေဆာင္ အိုစမာဘင္လာဒင္အား တာလီဘန္အဖြဲ႕မွ လက္လႊဲေပးရန္ ျငင္းဆန္လိုက္ရာ၀ယ္ အာဖဂန္နစၥတန္သည္ ၂၁ ရာစုအတြင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ပထမဆံုးဗံုးႀကဲတိုက္ခိုက္ေသာ ႏို္င္ငံျဖစ္ခဲ့သည္။

အေမရိကန္ႏွင့္၎၏မဟာမိတ္တို႔သည္ ကဘူးလ္၊ ကန္ဒါဟာ၊ ဂ်လာလဘတ္ စေသာ အာဖဂန္ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားႏွင့္ ဇာတ္လမ္းဖြင့္လိုက္ၿပီး မၿပီးဆံုးႏို္င္ေတာ့သည့္ ပဋိပကၡအတြင္း လက္၀င္လွ်ဳိခဲ့သည္။ လူအမ်ား ေသာင္းႏွင့္ခ်ီ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရေစခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ၂၀၁၁ ဇြန္လမွစ၍  တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို အလံုးအရင္းႏွင့္ ရုပ္သိမ္းခဲ့ၿပီး၂၀၁၄ ႏွစ္ကုန္တြင္ အဆံုးသတ္ကာ အာဖဂန္ျပည္တြင္းတပ္ဖြဲ႕မ်ားကို မူ၀ါဒႏွင့္လံုၿခံဳေရးအား လႊဲေျပာင္းေပးမည္ဟု ဆိုထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈမ်ားကေတာ့ ျပဳလုပ္ေနဆဲ။

ႏိုင္ငံတြင္းလံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားကို ေလ့က်င့္ေပးရန္၊ ျပည္တြင္းအေျခခံအေဆာက္အဦမ်ားကို အဆင့္ျမွင့္တင္ေပးရန္အတြက္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္မွစၿပီး အာဖဂန္အေရးတြင္ အေမရိကန္သည္ ေဒၚလာ သန္းတစ္ရာအထက္ သံုးစြဲထားၿပီးျဖစ္သည္။ အာဖဂန္၌ က်ဆံုးခဲ့သည့္ အေမရိကန္ တပ္ဖြဲ႕၀င္ ၂၂၀၀၊ ဒဏ္ရာရသူ ၂၀၀၀၀ ၀န္းက်င္ရွိသည္ဟု ေအပီက ဆိုသည္။

အေမရိကန္၏ဗံုးႀကဲစစ္ဆင္ေရးက အရပ္သားမ်ားစြာကို ေသဆံုးေစခဲ့သျဖင့္ အာဖဂန္နစၥတန္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အေခ်အတင္ဆိုရေသာ ျပႆနာျဖစ္ေနသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ရက္သတၱပတ္ကပင္ ႏိုင္ငံအေရွ႕ပိုင္း၌ အေမရိကန္ဒံုးက်ည္ေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ အရပ္သား ၁၁ ဦး ရိွခဲ့သည္။

“အေမရိကနဲ႔ ပါကစၥတန္သာ တကယ္ဆႏၵရိွရင္ အာဖဂန္နစၥတန္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္တည္လာပါလိမ့္မယ္။ အာဖဂန္စစ္ပြဲဟာ တိုင္းတစ္ပါးသားေတြရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ေတြေပၚ အေျခတည္ေနသလို သူတို႔အတြက္သာ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေစပါတယ္။ အာဖဂန္ေတြက ႏွစ္ဖက္စလံုးရဲ႕ ခ်ေကၽြးမႈကို ခံလိုက္ရတယ္၊ စစ္မက္ရဲ႕သားေကာင္ေတြ ျဖစ္သြားရပါတယ္” ဟု သမၼတရာထူးမွ အနားယူေတာ့မည္ျဖစ္ေသာ ဟာမစ္ကာဇိုင္း(ဟာမစ္ ကာဇာအီ)က ဆိုသည္။

ယီမင္ (၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွ ယေန႔တိုင္)
——————————–
၂၀၀၀ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ယီမင္ႏိုင္ငံ ေအဒင္ဆိပ္ကမ္းတြင္ အလ္ကိုင္ဒါက USS Cole  သေဘၤာကိုတိုက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ေရတပ္သား ၁၇ ဦး ေသဆံုးသည္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာတြင္ ယီမင္အစိုးရ၏မီးစိမ္းျပမႈျဖင့္ ယီမင္နယ္အတြင္း အေမရိကန္မွ ဗံုးစတင္ႀကဲရာမွ အကန္႔အသတ္မရိွ ထင္တိုင္းႀကဲခြင့္ ရသြားသည္။

ယီမင္ႏိုင္ငံတြင္း စစ္ဆင္ေရးေခါင္းေဆာင္၊ ၎ျပင္ USS Cole သေဘၤာဗံုးေထာင္မႈ၌ ၀ါရွင္တန္မွ သံသယေနသူ Qaed Salim Sinan al-Harethi အား ပစ္မွတ္ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ၎သူသည္ ကားေမာင္းခရီးသြားေနစဥ္ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္၏ ထိန္းခ်ဳပ္ဒုံးက်ည္တို႔ျဖင့္ ေသဆံုးခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး ဒု၀န္ႀကီး Paul Wolfowitz က အလြန္ေအာင္ျမင္ေသာ နည္းဗ်ဴဟာစစ္ဆင္ေရးတစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး ယင္းသို႔ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈသည္ အၾကမ္းဖက္မ်ားကိုေခ်မႈန္းျခင္းသာမက အလ္ကိုင္ဒါ၏နည္းဗ်ဴဟာမ်ားကိုပါ ဖရိုဖရဲျဖစ္ေစသည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။

အေမရိကန္ ရဲ႕ ေလေၾကာင္းမွ တိုက္ခိုက္မႈကုိ ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပေနၾကေသာ ယီမင္ႏိုင္ငံသားမ်ား

သမၼတ ေဂ်ာ့ဂ်္ဘုရွ္အစိုးရလက္ေအာက္မွ အေမရိကန္၏ ႀကိဳၾကားဗံုးခြင္းစစ္ဆင္ေရးသည္ သမၼတ အိုဘားမားအာဏာရလာၿပီးခ်ိန္မွစၿပီး အရိွန္ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ သံသယ၀င္ဖြယ္ အလ္ကိုင္ဒါစစ္ေသြးၾကြမ်ားအေပၚ အေမရိကန္ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈ ဆက္လက္ျပဳလုပ္ရန္ ယီမင္အစိုးရက ခြင့္ျပဳခဲ့သည္ဟု ၀ီကီလိခ္မွ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ယီမင္၌ အေမရိကန္၏ ဗံုးခြင္းစီးနင္းမႈကို ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ားျဖင့္သာ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ၿပီး လက္ရိွႏွစ္မ်ားအတြင္း ပိုမိုျပင္းထန္မ်ားျပားလာသည္။ အေမရိကန္၏ အမည္ခံ War on Terror  အၾကမ္းဖက္တန္ျပန္စစ္ပြဲေၾကာင့္ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရသူအမ်ားအျပားမွာ အရပ္သားမ်ားသာ ျဖစ္ေနသျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ားမွ စိုးရိမ္ပူပန္လ်က္ရိွေနသည္။ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္မႈအဖြဲ႕၏ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အစီရင္ခံစာတစ္ရပ္တြင္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွစ၍ ယီမင္ႏိုင္ငံအတြင္း ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈ ၆ ႀကိမ္ရိွခဲ့ေၾကာင္း သုေတသနျပဳေဖာ္ျပထားသည္။ ယင္းတိုက္ခိုက္မႈမ်ားအတြင္း လူ ၈၂ ဦးေသဆံုးၿပီး ၎တို႔အနက္ ၅၇ ဦးမွာ အရပ္သားမ်ား ျဖစ္ေနသည္။

အီရတ္ (၂၀၀၃ မွ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ထိ)
———————————–
၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၅ ရက္ ႏ်ဴးေယာ့ခ္ရိွ ကုလသမဂၢတြင္ အေမရိကန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Colin Powell က မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရာ အီရတ္၌ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ေသေၾကေစႏိုင္သည့္ လက္နက္မ်ား ရိွေနေၾကာင္း ဆိုခဲ့သည္။ အာဖဂန္နစၥတန္သို႔ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ တပ္ဖြဲ႕မ်ား ေစလႊတ္ရန္ ျပင္ဆင္ထားသည္ကိုပင္ အားမရေသးဘဲ ေနာက္ထပ္ စစ္ေရးပဋိပကၡတစ္ရပ္ထဲ ပါ၀င္ရန္ အေၾကာင္းျပခ်က္ခင္းလိုက္သည္။

၂၀၀၃ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၀ ရက္တြင္ အီရတ္ကို ေလေၾကာင္းတိုက္ပြဲ ဆင္ႏႊဲေတာ့သည္။ သံုးပတ္အတြင္း အီရတ္အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံမွာလိုပင္ အေမရိကန္ႏွင့္အေပါင္းအပါတို႔မွာ အျပင္းအထန္ခုခံမႈကို ႀကံဳလိုက္ရသည္။ သမၼတ ဆက္ဒမ္ဟူစိန္ကို အားေပးေထာက္ခံသူမ်ားမွ အစ၊ စြႏၷီႏွင့္ ရွီအိုက္ ခုခံေရးအုပ္စုမ်ားအလယ္၊ အလ္ကိုင္ဒါႏွင့္၎၏ေထာက္ခံသူမ်ားအဆံုး ဆန္႔က်င္ၾကေတာ့သည္။

ယင္းပဋိပကၡႏွင့္ အေမရိကန္ဗံုးခြင္း စစ္ဆင္ေရးမ်ားက အီရတ္ျပည္သူမ်ား အတြက္ ကပ္ဆိုးသင့္ခဲ့ရသည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ေအအက္ဖ္ပီ မွေဖာ္ျပေသာ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္တြင္ အေမရိကန္၏လက္ေဆာ့မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ သန္းတစ္၀က္ခန္႔ရိွေၾကာင္း ေဖာ္ျပသည္။ ၂၀၀၃ မွ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္း ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၀န္းက်င္မွာ သမရိုးက်စစ္ပြဲ၌ က်ည္သင့္ေသဆံုးေၾကာင္း၊ က်န္သည့္အမ်ားစုမွာ ကားဗံုးခြဲျခင္းႏွင့္ အျခားေပါက္ကြဲျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း သုေတသီမ်ားက ေထာက္ျပထား၏။ ဤအၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ၏ ၃၅ ရာခိုင္ႏႈန္း(ေသဆံုးသူဦးေရ ၁၂၅,၀၀၀ ပမာဏ)တြင္ မဟာမိတ္တပ္မ်ား ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့သည္ဟုလည္း ဆိုသည္။

ပါကစၥတန္ (၂၀၀၄ မွ လက္ရိွတိုင္)
————————————-
George W. Bush လက္ထက္မွပင္ စတင္လာေသာ ပါကစၥတန္၌ ေမာင္သူမဲ့ေလယာဥ္ျဖင့္ ဗံုးႀကဲတိုက္ခိုက္မႈမ်ားမွာ အိုဘားမားအစိုးရလက္ထက္၌ မႀကံဳဖူးေလာက္ေအာင္ တိုးျမင့္သြားသည္။ The Bureau of Investigative Journalism ၀က္ဘ္ဆိုဒ္အဆိုအရ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ကတည္းက ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္ျဖင့္ ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈအႀကိမ္ေရ ၃၉၀ ရိွခဲ့ရာ ၎အနက္ ၃၃၉ ႀကိမ္သည္ အိုဘားမားအာဏာ ရၿပီးေနာက္တြင္ ျဖစ္ပြားျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္းတိုက္ခိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ လူေပါင္း ေလးေထာင္နီးပါး ေသေၾကၿပီး ၎၏ ေလးပံုတစ္ပံုမွာ အရပ္သားမ်ား ျဖစ္ေနသည္။

ထံုးစံအတိုင္း အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ေသာ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္သံုး ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈမ်ားအေပၚ ပါကစၥတန္ အစိုးရလည္း မႏွစ္ၿမိဳ႕မႈ ျပသလာခဲ့သည္။

“ဒရုန္း(ေမာင္းသူမဲ့တိုက္ေလယာဥ္)အသံုးျပဳျခင္းဟာ ကၽြန္ေတာ္တု႔ိ တိုင္းျပည္ထဲက အၾကမ္းဖက္၀ါဒကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေခ်မႈန္းႏိုင္ေပမယ့္လည္း ပိုင္နက္က်ဴးလြန္မႈ ကိုေတာ့ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ပါကစၥတန္-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရးမွာ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္လာေစမယ့္ ျပႆနာ ျဖစ္လာႏို္င္ပါတယ္” ဟု ပါကစၥတန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Nawaz Sharif က ၂၀၁၃ ေအာက္တိုဘာလအတြင္း အိုဘားမားႏွင့္ေတြ႕ဆံုစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အေမရိကန္ ရဲ႕ ေလေၾကာင္းမွ တိုက္ခိုက္မႈကုိ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသားမ်ား ဆႏၵျပေနစဥ္

အေမရိကန္၏ ဒရုန္းအသံုးျပဳကို ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပမႈမ်ားကို ပါကစၥတန္၌ အၿမဲလိုလို ေတြ႕လာရသည္။ ၂၀၁၃ ဒီဇင္ဘာတြင္ ဆႏၵျပသူေပါင္း ငါးေထာင္မွ ဒရုန္းအသံုးျပဳ၍ တိုင္းျပည္အားေစာ္ကားေနမႈမ်ားကို ခ်က္ျခင္းရပ္တန္႔ရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ယင္းဆႏၵျပမႈကို ပါကစၥတန္ကာကြယ္ေရးေကာင္စီမွ ႀကီးမွဴးစီစဥ္၍ ဘာသာေရးႏွင့္ႏိုင္ငံေရး အစုအဖြဲ႕ေပါင္း ၄၀ ပါ၀င္ခဲ့သည္ဟု ေအပီသတင္းက ဆိုသည္။ ပါကစၥတန္မွတဆင့္ အာဖဂန္သို႔ ေနတိုးရိကၡာပို႔လမ္းေၾကာင္းအား ပိတ္ဆို႔ရန္ကိုလည္း ဆႏၵျပသူမ်ားက ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

၎မတို္င္မီ တစ္လက ပါကစၥတန္ ခရစ္ကက္အားကစားအေက်ာ္အေမာ္ Imran Khan ဦးေဆာင္ေသာ Pakistan Tehreek-e-Insaaf (PTI) ပါတီမွ  စီအိုင္ေအ၏ ဒရုန္းအသံုးျပဳ “နယ္ေက်ာ္ အျမတ္ထုတ္မႈ”ကို တားဆီးရန္ ပါကစၥတန္အေနာက္ေျမာက္ပိုင္း၊ ဟန္ဂူးခရိုင္၊ Tal ရဲဌာနသုိ႔ ပစ္စာပို႔ခဲ့သည္။ မီဒီယာမ်ားတြင္ အဆိုပါစာကို ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ္လည္း အစစ္အမွန္ ဟုတ္မဟုတ္ကိုမူ အတည္မျပဳႏို္င္ခဲ့။

၎စာအတြင္း PTI ၏ ဒုျပန္ၾကားေရးမွဴး Shireen Mazarisaid က “အစၥလာမဘတ္မွာ ရိွတဲ့ စီအိုင္ေအလွ်ဳိ႕၀ွက္ဌာနေခါင္းေဆာင္၊ စီအိုင္ေအဒါရိုက္တာ John O. Brennan တို႔ကို နယ္ေက်ာ္အျမတ္ထုတ္ၿပီး လူသတ္မႈ၊ ပါကစၥတန္အေပၚစစ္ဆင္မႈအတြက္ တရားခံစာရင္း သြင္းလိုပါတယ္။ စီအိုင္ေအဌာနအႀကီးအကဲဆိုတာ သံတမန္ရာထူး မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔အေနနဲ႔ သံတမန္အေရမၿခံဳအပ္ပါဘူး။ ပါကစၥတန္ရဲ႕ ျပည္တြင္းဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွာပဲ ေနထိုင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေရးသားထားသည္။

ဆိုမားလီးယား (၂၀၀၇ မွ ယေန႔တိုင္)
————————————-
ကင္ညာႏွင့္ တန္ဇန္နီးယားရိွ အေမရိကန္သံရံုးမ်ားကို ဗံုးခြဲတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ လူ ၂၀၀ ေသဆံုးမႈတြင္ တာ၀န္ရိွသည္ဟုယူဆေသာ ဆိုမားလီးယားမွ ၀ါရွင္တန္၏သံသယရိွသူ အလ္ကိုင္ဒါေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ၂၀၀၇ ဇႏၷ၀ါရီလ၌ အေမရိကန္မွ ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ထိုတို္က္ခိုက္မႈကို ဆိုမားလီးယားသမၼတ Abdullahi Yusuf Ahmed မွ အျပည့္အ၀ ေထာက္ခံရပ္တည္ခဲ့သည္။

ဆိုမားလီးယားတြင္ ၀ါရွင္တန္၏ “အၾကမ္းဖက္တန္ျပန္စစ္ဆင္ေရး”ေခါင္းစဥ္တပ္ အေမရိကန္ပါ၀င္စြက္ဖက္မႈကို ကမာၻ႕အသိုင္းအ၀ိုင္းက စိတ္၀င္စားမႈ နည္းပါးခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ အလ္ကိုင္ဒါႏွင့္အခ်ိတ္အဆက္ရိွေနေသာ Al-Shabaab အုပ္စုမွ ဆိုမာလစ္ဂ်ိဟာ့ဒ္ သမားတို႔သည္ မိမိတို႔ေခါင္းေဆာင္ Ahmed Godane မွာ ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈမ်ားအတြင္း ေသဆံုးခဲ့ေၾကာင္း စက္တင္ဘာလအေစာပိုင္းက အတည္ျပဳခဲ့သည္။ ၎ေနာက္ လက္စားေခ်တိုက္ခုိက္မႈကို လုပ္ေဆာင္မည္ဟု ေၾကျငာလုိက္ၾကသည္။ ဆိုမားလီးယား ဗဟိုေတာင္ပိုင္းရိွ Godane ၏ ယာယီစခန္းမ်ားသို႔ အေမရိကန္တပ္ဖြဲ႕မ်ားက ဒံုးက်ည္မ်ား၊ ေလဆာေရာင္ျခည္သံုး လက္နက္မ်ားျဖင့္ ၿဖိဳခြင္းခဲ့သည္ဟု ရိုက္တာမွ သတင္းေဖာ္ျပသည္။ ခုႏွစ္လတာ အတြင္း ဆိုမားလီးယား၌ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျဖစ္သည္။

လစ္ဗ်ား
———
လစ္ဗ်ားသည္ ဥေရာပႏွင့္ ေနတိုးတပ္ဖြဲ႕တို႔၏ ဗံုးခြင္းစစ္ဆင္ေရးမ်ားမွ ျခြင္းခ်က္ေပးခံထားရျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။ သို႔ေသာ္ အေမရိကန္က ယင္းသို႔ျပဳလုပ္ရန္ အခ်က္ေပးခဲ့ၿပီး လစ္ဗ်ားေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း Muammar Gaddafi ကို ၂၀၁၁ မတ္လတြင္ ျဖဳတ္ခ်ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ “ေနရာကဆင္း၊ မဆင္းရင္ ဗံုးႀကဲရလိမ့္မယ္” ကဲ့သို႔ ရည္ညြန္းေသာ ရာဇသံကို ဘားရက္အိုဘားမားက ေပးပို႔ရာ ကဒါဖီမွ ၀ါရွင္တန္၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ျငင္းပယ္သျဖင့္ မ်ားမၾကာမီ စစ္ေရးအရအေရးယူမႈ စတင္ေတာ့သည္။

ျပည္တြင္းစစ္မွာ ၈ လအတြင္း ၿပီးဆံုးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံတြင္းရိွ အုပ္စုကြဲတို႔အၾကား ဖရိုဖရဲျဖစ္ျခင္းႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားကေတာ့ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနဆဲပင္။ ႏွစ္ဖက္အုပ္စုမွ လစ္ဗ်ားျပည္သူတို႔ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ၍ ေသဆံုးၾကရၿပီး ၎အတြင္း အရပ္သား အမ်ားအျပား ပါ၀င္ခဲ့ေပသည္။

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

ျပန္ဆိုသူ – ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္
Ref : Obama bombs 7th country in 6 years (RT)