6 years ago
ရိုဟင္ဂ်ာ ၇ ဦးကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက ျမန္မာကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျပန္ပို႔
6 years ago
ဓာတ္ျပားအဆိုေတာ္ ေတးသံရွင္ ေဒၚမာမာေဝ အသက္(၉၃) ႏွစ္ ကြယ္လြန္
6 years ago
ဒုကၡသည္စခန္းမွ လုပ္အားေပးဆရာမတစ္ဦး ရခိုင္မွ ရန္ကုန္သို႔လာစဥ္ လဝကဥပေဒျဖင့္ အဖမ္းခံရၿပီး ေထာင္တစ္ႏွစ္က်
6 years ago
ဦးေဇာ္ေဌး (ခ) မွဴးေဇာ္အား ဌာနေျပာင္းေရႊ႕တာဝန္ေပး
6 years ago
NVC ကဒ္ လက္ခံရန္ ဖိအားေပးခံရမႈကုိ ျငင္းဆုိေသာ ကမန္တုိင္းရင္းသားမ်ား စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ခံေနရ
7 years ago
ASEAN ထိပ္သီးမ်ား ရိုဟင္ဂ်ာအေရး ေဆြးေႏြး
7 years ago
Drone မႈနဲ႕ဖမ္းခံရသူ သတင္းေထာက္ေတြ မိသားစုနဲ႕ေတြ႕ခြင့္မရေသး
7 years ago
ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သေဘာတူညီခ်က္ (၁၀)ခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုး
7 years ago
AA ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး အပါအ၀င္ ၉ ဦးကို ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈနဲ႔ အမႈဖြင့္စစ္ေဆး
7 years ago
ဘာသာေပါင္းစုံ ဆုေတာင္းပြဲ (ရုပ္သံ)

ဧျပီ ၁၄ ၊ ၂၀၁၅
M-Media
MYANMAR-ASEAN-DIPLOMACY
ခ်စ္ၾကည္မႈတိုးျမွင့္လာေနတဲ့ ႏိုင္ငံႏွစ္ခုက ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ အတူတစ္ကြ ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္မႈမွာ အတိုင္းအတာတစ္ရပ္အထိ အခြင့္အလမ္းရွာမႈေတြ ရိွေနပါတယ္။

၂၀၁၀ ခုႏွစ္ကတည္းက အစိုးသစ္နဲ႔အတူ – စီးပြားေရးပံုေျပာင္းလုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ယခုခ်ိန္မွာ အာရွရဲ႕ၾကားစခန္းစားက်က္သစ္ သို႔မဟုတ္ ေနာက္ဆံုးစားက်က္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၾကတယ္။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာကုန္သြယ္ေရးတိုးျမွင့္မႈ အလားအလာရိွေနလို႔ပါပဲ။

တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ဦးေဆာင္ေနျခင္းနဲ႔တစ္ကြ ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ေျခလွမ္းကၽြံေနၿပီ ျဖစ္တယ္။ တရုတ္ၾသဇာကေတာ့ ကုန္သြယ္ေရးမွာျဖစ္ေစ အကူအညီမွာျဖစ္ေစ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံဖြံ႕ၿဖိဳးေရးမွာျဖစ္ေစ အသိသာဆံုး အလႊမ္းမိုးဆံုးပါပဲ။ သို႔တေစ ျမန္မာလူဦးေရအေတာ္မ်ားမ်ားက တရုတ္ျပည္ကို ျမန္မာ့သဘာ၀ရင္းျမစ္ေတြအေပၚ ဖ်က္ဆီးတဲ့ လက္၀ါးႀကီးအုပ္လိုသူအျဖစ္အျမင္ရိွလာၾကၿပီး ေဘဂ်င္းကို မ်က္မုန္းက်ဳိးလာၾကပါၿပီ။ တရုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ တစ္ေလွ်ာက္ ကိုးကန္႔နယ္က လက္ရိွတိုက္ပြဲမ်ားဟာ ႏွစ္ပင္လိမ္ပတ္သက္မႈကို ဆင့္ကဲရႈပ္ေထြးခက္ခဲသြားေစပါတယ္။

ခုဆုိရင္ ျမန္မာျပည္က စီးပြားေရးတံခါးဖြင့္လို႔ ကမာၻ႕ႏိုင္ငံမ်ားစြာကို အခိုင္အမာ လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံဖို႔ ေခၚယူေန တယ္။ ႏိုင္ငံမ်ားစြာအနက္ စကၤာပူ၊ ဂ်ပန္နဲ႔ အိႏိၵယတို႔က အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသတြင္း စီးပြားေရး နယ္ပယ္မွာ ေျခလွမ္းက်ဲၿပီး ခိုင္မာလ်က္ရိွပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အလားတူကိစၥနဲ႔အေလးထားေနသူကေတာ့ အာရွဘီလူးမ်ားျဖစ္တဲ့ ဂ်ပန္နဲ႔ အိႏိၵယတို႔ ျဖစ္ၾကတယ္။

ဂ်ပန္ေျခလွမ္း
————-
အေမရိကန္ဖိအားေအာက္က ဂ်ပန္ဟာ ျမန္မာစစ္အာဏာရွင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကာလမ်ားအတြင္း ပိတ္ဆို႔မႈေတြ၊ အေထာက္အပံ့ျဖတ္ေတာက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း တိုက်ဳိအေနနဲ႔ လံုးလံုးလ်ားလ်ား အဆက္ျဖတ္ျခင္း မျပဳခဲ့ပါဘူး။ သီးျခားသံတမန္နည္းလမ္းေတြ၊ ပုဂၢလအဆက္အသြယ္ေတြအားျဖင့္ ရန္ကုန္က အာဏာပိုင္မ်ား၊ စီးပြားေရးကြန္ရက္မ်ားကို ထိန္းသိမ္းထားခဲ့တယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္သစ္ေနျပည္ေတာ္နဲ႔လည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္း ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကတည္းကပါပဲ။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကေန အရပ္သားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ အစားထိုးလိုက္တဲ့အခါ ဂ်ပန္က ျမန္မာျပည္ကို ျပန္လည္ေထာက္ပံ့ခဲ့တယ္။ တကယ္တမ္းဆိုရယင္ ဂ်ပန္က ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ကာလရွည္ အလွဴရွင္ ျဖစ္ေနၿပီးသားပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ  ၁၉၅၄ ခုႏွစ္ကစၿပီး ဂ်ပန္ဆီက စစ္ေလ်ာ္ေၾကး ပထမဆံုးရရိွတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ တိုင္းျပည္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အေထာက္အပံ့ အဆက္အသြယ္ အခုိင္အမာရိွခဲ့တယ္။ အရပ္သားအစိုးရတက္လာတဲ့အခါ တိုက်ဳိမွ အေၾကြး ေဒၚလာ ၃ ဘီလီယံနီးပါးထိ ေလွ်ာ္ခဲ့ၿပီးတဲ့အျပင္ ႏုိင္ငံ့ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ အတိုင္းအတာတစ္ရပ္ ထုတ္ေခ်းမယ္လို႔လည္း ကတိျပဳခဲ့တယ္။ ဂ်ပန္ရဲ႕အႀကီးစားကူညီမႈ ပမာဏကို ျပည္တြင္း ရထားလမ္းစနစ္၊ က်န္းမာေရး လိုအပ္ခ်က္နဲ႔ အျခား လူမႈဖူလံုးေရး က႑ေတြမွာ ကူညီဖို႔လ်ာထားတာျဖစ္တယ္။

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ လက္ရိွႏွစ္မ်ား အတြင္း ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ တိုက္ရိုက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈလည္း ျဖည္းျဖည္းနဲ႔မွန္မွန္ ျမင့္မားလာတာဟာ တရုတ္ကို မွီလုမွီခင္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ဂ်ပန္႔ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈက ေဒၚလာ ၅၅.၇ သန္းျဖစ္ခဲ့လို႔ တရုတ္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ေဒၚလာ ၅၆.၉ သန္းနဲ႔ သိပ္မကြာလွတာ ေတြ႕ရတယ္။ မၾကာေသးမီက ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ လုပ္ကိုင္ခြင့္လုပ္ငန္းလိုင္စင္ခ်ေပးတဲ့ ႏိုင္ငံျခားဘဏ္ ၉ ခုမွာ Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ (BTMU)၊ Sumitomo Mitsui Banking Corp၊ Mizuho Bank – ဂ်ပန္ဘဏ္သံုးခု ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ဒီဘဏ္သံုးခုဟာ ဂ်ပန္ေထာက္ကူေရးေအဂ်င္စီျဖစ္တဲ့ Japan International Cooperation Agency (JICA)နဲ႔ အတူလက္တြဲၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပင္ သီလ၀ါ အထူး စီးပြားေရးဇံုျမွင့္တင္ေရးမွာ ေဆာင္ရြက္ၾကမွာျဖစ္တယ္။ JICA က ၀န္ထမ္း ၃၅ ဦးနဲ႔အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ အထင္ကရ ေရာက္ရိွေနၿပီး သူ႔ရဲ႕ေထာက္ပံ့မႈသာ ျမင့္မားေနတာကိုေတြ႕ရတယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းေတြမွာ ပါ၀င္တဲ့ ဂ်ပန္ေကာ္ပိုေရးရွင္းေတြအဖို႔ အျမတ္ထြက္ေရးကို ဦးတည္ဖြယ္ရိွပါတယ္။

အိႏိၵယ၀င္ေရာက္မႈ
—————–
လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ကစၿပီး အိႏိၵယဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ တစိမ့္စိမ့္နဲ႔ လမ္းေဖာက္ေနခဲ့တယ္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကုန္သြယ္မႈတန္ဖိုး ေဒၚလာ ၁ ဘီလီယံကေန ၂၀၁၃-၂၀၁၄ မွာ ေဒၚလာ ၂ ဘီလီယံနီးပါးအထိ တန္ဖိုးျမင့္တက္သြားတယ္။ ဒီကိန္းဂဏန္းအရ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ေဒၚလာ ၃ ဘီလံယံအထိ ျမင့္တက္ၿပီး ၂၀၂၀ ခုႏွစ္မတိုင္မီ ႏွစ္ႏိုင္ငံကုန္သြယ္မႈတန္ဖိုး ေဒၚလာ ၁၀ ဘီလီယံအထိ ေရာက္ႏိုင္တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရပါတယ္။

ONGC Videsh and GAIL ကဲ့သို႔ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အပါအ၀င္ အိႏိၵယကုမၸဏီ တစ္ခ်ဳိ႕ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ လုပ္ကိုင္ လည္ပတ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ၿပီးပါၿပီ။ State Bank of India, Bank of India နဲ႔ Exim Bank of India လို႔ဘဏ္မ်ားကလည္း သူတို႔ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ရံုးကို ဖြင့္လွစ္ထားၿပီျဖစ္တယ္။

အိႏိၵယကေတာ့ ကုန္သြယ္မႈဆက္ဆံေရးမွာ ဂ်ပန္လို ကန္႔သတ္တာမ်ဳိး မလုပ္ထားပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ သတင္းအခ်က္အလက္နည္းပညာ၊ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ အေျခခံအေဆာက္အဦက႑မ်ားမွာ ေဒလီဖက္က တိုး၀င္ေနပါတယ္။ မၾကာေသးမီက အိႏိၵယဟာ ျမန္မာကုန္သြယ္ေရးက႑ျမွင့္တင္ဖုိ႔၊ ျမန္မာ့ကုန္သြယ္ေရးအရာရိွမ်ားကိုလည္း WTO အခ်က္အလက္မ်ားဆိုင္ရာ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးဖို႔  ကူညီေပးခဲ့တယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာတည္ေနရာေၾကာင့္ ဂ်ပန္နဲ႔အိႏိၵယ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးက စီးပြားေရးအရ စိတ္၀င္စားမႈရိွေနၾကတယ္။  “အေရွ႕ေမွ်ာ္၀ါဒ”ကေန အိႏိၵယလက္ရိွအစိုးရသေဘာထားျဖစ္တဲ့ “အေရွ႕တိုင္းဆန္၀ါဒ” မူဟန္အရ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ရင္းႏွီးမႈနဲ႔ အဆက္အသြယ္ ခိုင္မာေအာင္ မတည္ေဆာက္ဘဲ ေျခလွမ္းစသူ ျပဳလုပ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ အိႏၵိယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မန္မိုဟန္ဆင္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္ခဲ့တယ္။ ၁၉၈၇ မွ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္း သူဟာ ျမန္မာျပည္ကို ပထမဆံုးတရား၀င္လာေရာက္ခဲ့တဲ့ အိႏိၵယ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ဆက္တိုက္ဆိုသလို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ BIMSTEC ဘင္းစတက္ထိပ္သီးညီလာခံအေၾကာင္းနဲ႔ လာေရာက္ခဲ့ျပန္တယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ အေရွ႕အာရွထိပ္သီးညီလာခံတက္ေရာက္ဖို႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ နာရင္ဒရာမိုဒီက ျမန္မာျပည္ကိုလာေရာက္ၿပီး အျပန္အလွန္လည္ပတ္မႈခရီးစဥ္လည္း ထပ္မံ ျဖစ္လာဖြယ္ရိွပါတယ္။

ပါ၀ါအေပ်ာ့ႏွစ္ရပ္ပူးေပါင္းမႈ
—————————-
တခါ အိႏိၵယ-ဂ်ပန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးက လြန္ခဲ့တဲ့ဆယ္စုႏွစ္မ်ားကတည္းက ခိုင္မာေနခဲ့ၿပီး ျဖစ္တယ္။ သူတို႔ရဲ႕အျမင္မွာ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ကာကြယ္ေရးကိစၥေတြလည္း ပါ၀င္ၾကတယ္။ ၂၀၁၄ စက္တင္ဘာလက ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ နာရင္ဒရာမိုဒီ ဂ်ပန္သြားလည္တဲ့အခါ အိမ္ရွင္ဂ်ပန္ရဲ႕ ေႏြးေထြးတဲ့ ႀကိဳဆိုမႈကိုရရိွခဲ့တာဟာ သူတို႔ရဲ႕ခ်စ္ၾကည္ေရး နက္ရိႈင္းခိုင္မာမႈကို ထပ္မံေဖာ္က်ဴးလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဗ်ဴဟာပိုင္းအရ စိတ္၀င္စားမႈေတြ ရိွေနၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္လိုစစ္ေရးပူးေပါင္းမႈမ်ဳိးမဆို တရုတ္ျပည္နဲ႔တင္းမာေအာင္ လုပ္သလိုမ်ဳိး ျဖစ္သြားႏိုင္တဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ အျခားက႑မ်ားအေၾကာင္းျပဳၿပီး ဂ်ပန္နဲ႔အိႏိၵယတို႔ ပါ၀ါေပါင္းစပ္တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရိွပါတယ္။

JICA က အိႏိၵယအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းနယ္ရဲ႕ အေျခခံအေဆာက္အဦဖြံ႕ၿဖိဳးေရးမွာ ေဒၚလာ ၁၀၀ ဘီလီယံ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံလ်က္ရိွတယ္။ အဲ့ဒီေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစယံုသာ မဟုတ္ပါဘူး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ဆက္စပ္မႈမွာလည္း ေကာင္းကြက္ရသြားေစႏိုင္ပါတယ္။

စီးပြားေရးအျပင္ ပညာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ စတဲ့ တျခားက႑မ်ားမွာ ျမန္မာျပည္ကိုကူညီမႈက ဂ်ပန္နဲ႔ အိႏိၵယအတြက္ ေရရွည္အက်ဳိးအျမတ္ ရႏိုင္ၿပီး၊ စီးပြားေရးအပါအ၀င္ အျခားပူးေပါင္းမႈပံုဟန္ အစပ်ဳိးမႈအတြက္ အသံုး၀င္တဲ့ ပလက္ေဖာင္းတစ္ခု ရေစမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေလ့က်င့္သင္တန္းေပး အစီအစဥ္မ်ားအားျဖင့္ အိႏိၵယနဲ႔ဂ်ပန္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ သတင္းအခ်က္အလက္ နည္းပညာက႑ဖြံ႕ၿဖိဳး တုိးတက္ေရးကိုလည္း အကူအညီေပးလာပါလိမ့္မယ္။ အျခားျဖစ္ႏိုင္ေခ် က႑မ်ားကေတာ့ အေရွ႕အိႏိၵယကေန ျမန္မာအထိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ျမွင့္တင္ေရး ျဖစ္ပါမယ္။ ဒီသံုးႏိုင္ငံအၾကား အခရာက်တဲ့ အခ်ိတ္အဆက္က ဗုဒၶ၀ါဒ ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ ဘိဟာရ္နယ္က နာလႏၵတကၠသိုလ္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ ဂ်ပန္က ဗံုးေပါလေအာ ကူညီေပးထားခဲ့တယ္။ ဒီႏွစ္ႏိုင္ငံဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ ဗုဒၶ၀ါဒအထူးျပဳ ကမာၻ႕အဆင့္မီသုေတသနစင္တာေတြ ထူေထာင္ဖို႔ ပူးေပါင္းလာႏိုင္ပါတယ္။

တတိယႏိုင္ငံ တစ္ခုအတြင္း ဂ်ပန္-အိႏိၵယပူးေပါင္း လက္တြဲမႈက အေကာင္အထည္ေတာ့ မေပၚလြင္လွေသးပါဘူး။ အဲ့ဒီအေရး စတင္ႏိုင္ဖု႔ိအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေနရာေကာင္းတစ္ခု ျဖစ္ပံုရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အိႏိၵယနဲ႔ဂ်ပန္အၾကား ထပ္တူက် မဟာဗ်ဴဟာ တုိးခ်ဲ႕ေရး ဆိုတဲ့ ျမင္ကြင္းအႏွစ္သာရ ေပၚလြင္ေနပါတယ္။ သူတို႔တစ္ေတြရဲ႕ကူညီမႈမ်ားဟာ ပမာဏ ကြာျခားေနသည့္တိုင္ သေဘာသဘာ၀နဲ႔ အေနအထားက ဆင္တူေနေၾကာင္း ေတြ႕ျမင္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

ေဆာင္းပါးရွင္မ်ားျဖစ္တဲ့ Purnendra Jain ဟာ Adelaide တကၠသိုလ္က အာရွေရးရာပါေမာကၡတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး၊ Tridivesh Singh Maini ကေတာ့ The Jindal School of International Affairs, Sonepat နဲ႔အတူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အႀကီးတန္းသုေတသီအဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။

——————–

Ref : India-Japan ‘Soft Power’ Cooperation in Myanmar ; The Diplomat
ျမန္မာျပန္ – ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္

ဓါတ္ပံု ရွင္းလင္းလင္းခ်က္-  November 13, 2014 တြင္ေနျပည္ေတာ္၌ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အာဆီယံႏွင့္ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးတြင္ ဂ်ပန္ဝန္ၾကီးခ်ဴပ္ အာေဘးႏွင့္ အိႏၵိယဝန္ၾကီးခ်ဴပ္ မိုဒီတို႔အား ေတြ႔ရစဥ္
Photo Credit- gettyimages

Leave a Reply