ဘာသာေရးကို ႏိုင္ငံေရးမွာ အသံုးခ်မႈမ်ားမွ ဗုဒၶဘာသာ ကို ကယ္ႏိုင္ပ့ါမလား ?

ႏိုဝင္ဘာ ၁  ၊ ၂၀၁၅
M-Media

အစိုးရနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ အစြန္းေရာက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား အၾကား သာမာန္ ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္ မဟုတ္တဲ့ မဟာမိတ္ဖြဲ႕ျခင္းတစ္ရပ္က ဒီမိုကေရစီအကူးအေျပာင္းကို လမ္းေခ်ာ္သြားေစဖို႔ ၿခိမ္းေျခာက္လို႔ေနပါတယ္။

အတြင္းလိႈက္အႏၲရာယ္ တစ္ရပ္ ျမန္မာျပည္ေပၚ တရိပ္ရိပ္ လႊမ္းမိုးလာပါၿပီ။ အဲ့ဒါကေတာ့ ဘာသာေရးကို ႏိုင္ငံေရး အျဖစ္ အသံုးခ်ျခင္းပါပဲ။

လာမယ့္ ႏို၀င္ဘာ ၈ ရက္မွာ မဲဆႏၵရွင္မ်ားက လႊတ္ေတာ္သစ္တစ္ရပ္ရဲ႕ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို မဲေပးၾကရပါေတာ့မယ္။ ဒီေရြးေကာက္ပြဲဟာ ၂၅ ႏွစ္အတြင္း ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ ပထမဦးဆံုး အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲႀကီးလို႔ ဆိုထားပါတယ္။

မဲစာရင္းျပင္ဆင္မႈမ်ားမွာ အထစ္အေငါ့ေတြ မ်ားျပားလ်က္ရိွပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားက ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ၊ ကြက္ၾကား အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ မဲဆႏၵရွင္စာရင္းကေသာင္းကနင္းျဖစ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္သမွ်ကို သတိေပးေနၿပီးလည္းျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ အာဏာပိုင္မ်ားက ဒီလိုေကာက္က်စ္မႈေတြနဲ ႔အတူ ေရွ႕တိုးထြက္လာရင္ေတာ့ ျပႆနာႀကီးမားလာႏိုင္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ခုလံုးက အတိုက္အခံေတြအေပၚ တားဆီးေႏွာင့္ယွက္မႈဖက္ ဦးတည္လာတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးကို ဆိုလိုတာပါ။ မဲကိစၥရဲ႕သတ္မွတ္စည္းမ်ဥ္းမ်ားဟာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလက္ထက္ကေရးဆြဲထားတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို အေျချပဳထားပါတယ္။ အဲ့ဒီထဲက ဥပမာတစ္ခုကေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕ကိုယ္စားလွယ္ ေလးပံုတစ္ပံု ပါ၀င္ဖို႔ ေရးသြင္းျပ႒ာန္းမႈ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဆႏၵမဲေပးျခင္း/ေကာက္ယူျခင္း မတိုင္မီ လမ္းေဟာင္းႏိုင္ငံေရး စနစ္ကို ႏိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းအတြင္းကေန အခိုင္အမာ ဖိႏွိပ္ တည္ေဆာက္ထားျခင္း အျဖစ္ ေပၚလြင္ေနပါတယ္။

ဒါေတြဟာ ဖူးသစ္စ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အကူးအေျပာင္းကို ဆိုးရြားစြာ ထိခိုက္ေစပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရးကို က်ရံႈးေအာင္ အႀကီးမားဆံုးၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္ေနတဲ့ ဒီျပႆနာမ်ားပင္လွ်င္ တစ္ယူသန္ ဘာသာေရး တစ္လြဲအသံုးခ်မႈနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္လိုက္တဲ့အခါ ေမွးမွိန္ေသးသိမ္သြားရပါတယ္။

ယခုလအေစာပိုင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ သု၀ဏၰ အားကစားရံုထဲမွာ မဘသအဖြဲ႕က ႏိုင္ငံေရးအရ လႈံ႕ေဆာ္ပြဲ တစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ သံဃာေတြ၊ သီလရင္ေတြ၊ အားေပးေထာက္ခံသူေတြ လူတစ္ေသာင္းေက်ာ္တို႔ဟာ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒ အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းလိုက္ႏိုင္ျခင္း အဆိုပါေအာင္ပြဲခံ အခမ္းအနားကို တက္ေရာက္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲ့ဒီဥပေဒမ်ားဟာ ႏိုင္ငံ့ လူနည္းစု၀င္ မြတ္စ္လင္မ္ေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံဖို႔ ရည္ရြယ္ထားတာပါ။ “ဒီဥပေဒမ်ားဟာ တို႔ႏိုင္ငံ တို႔လူမ်ဳိးအတြက္၊ အမ်ဳိးဘာသာ သာသနာ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔  အတြက္ လိုအပ္တယ္။ ဒီဥပေဒမ်ားကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ဖို႔၊ ဒီဥပေဒမ်ားကို ဖ်က္ဆီးမယ့္သူေတြကေန ကင္းေအာင္ေနဖို႔ ျပည္သူေတြကို တိုက္တြန္းလိုပါတယ္” လို႔ မဘသအဖြဲ႕ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ တိေလာကာဘိ၀ံသက ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။

အထင္ရွားဆံုး မဘသအဖြဲ႕၀င္ သံဃာျဖစ္တဲ့ အရွင္၀ီရသူဟာ ျမန္မာျပည္က မြတ္စ္လင္မ္ေတြကို “ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ အေပၚ တမင္ရည္ရြယ္ဖ်က္ဆီးေနတဲ့ ေခြးရူး” လို႔ ေဖာ္ညႊန္းၿပီး နာမည္ႀကီးလာသူပါ။ ဒီႏွစ္ထဲမွာ သူ႔ရဲ႕မူ၀ါဒမ်ားကို ေတ့ေတ့ဆိုင္ဆိုင္ ေ၀ဖန္ခဲ့တဲ့အတြက္ ကုလကိုယ္စားလွယ္ကို ျပည့္တန္ဆာမ လို႔ သူက သမုတ္ခဲ့တယ္။

ဒီေလာက္ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္မွာ အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶဘာသာလႈပ္ရွားမႈရဲ႕ အသံက်ယ္ေလာင္ေနမႈကို သိျမင္ႏိုင္ပါၿပီ။ ကမာၻ႕ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္မႈေတြ အနည္းအက်ဥ္း ရိွတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီလိုလႈပ္ရွားမႈမ်ဳိးက အာဏာပိုင္ အလိုက် အသံုးေတာ္ခံျဖစ္ေလေလ ဘာသာေရးကို အလြဲသံုးစား လုပ္ေလေလပါပဲ။ ဒါဟာ တကယ့္ကို မေကာင္းတဲ့ နိမိတ္လကၡဏာတစ္ရပ္ပါ။ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ေျဗာင္က်က်ေထာက္ခံ ကူညီမႈ၊ ႏိုင္ငံပိုင္ရုပ္ျမင္သံၾကားက စနစ္တက် ပံုစံခ်ထုတ္လႊင့္မႈနဲ႔အတူ မဘသရဲ႕ စင္ထိုးေအာင္ပြဲခံမႈကို မႀကံဳစဖူး ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ ဘယ္အဖြဲ႕အစည္းကိုမွ မေပးဖူးတဲ့ ဒီလိုက်င္းပလုပ္ေဆာင္ခြင့္ ရရိွတဲ့အတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ေပးသူ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို မဘသအဖြဲ႕က ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့တယ္။ အခမ္းအနားမွာ သမၼတကို  ဦး၀ီရသူက ေထာက္ခံ စကားဆိုခဲ့ျခင္းဟာ သိပ္မထူးဆန္းေတာ့ပါဘူး။

လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္ကစၿပီး မဘသဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးထဲ တက္ၾကြထက္သန္စြာ လက္လွ်ဳိ၀င္စြက္ခဲ့တယ္။ အခ်ိန္ၾကာလာတာနဲ႔အမွ် ဒီအဖြဲ႕ဟာ အစိုးရရဲ႕ႀကံရာပါ အနီးကပ္ လက္ကိုင္တုတ္ျဖစ္ေၾကာင္း ပိုၿပီး ရွင္းလင္း ထင္ရွားလာတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ မဘသ အေရးေဆာင္ရြက္သူမ်ားက သူတို႔ ေထာက္ခံတင္သြင္းတဲ့ ဥပေဒအေပၚ လူသိရွင္ၾကားေ၀ဖန္ခဲ့တဲ့ အတိုက္အခံ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကို ဦးတည္ တိုက္ခိုက္လာပါတယ္။ ဒါက ထူးျခားတဲ့ တိုက္ဆိုင္မႈ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ သို႔ေပမယ့္ အခမ္းအနား တက္ေရာက္သူေတြထဲမွာ ဒီအုပ္စုေထာက္ခံတဲ့ USDP အမတ္ အေတာ္မ်ားမ်ား ပါ၀င္ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲ့ဒီအမတ္မ်ားဟာ စစ္တပ္အရာရိွမ်ား သို႔မဟုတ္ သူတို႔ရဲ႕မိတ္ဖက္မ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။ USDP ပါတီ၀င္မ်ားအတြက္ မဘသအဖြဲ႕၀င္မ်ားကလည္း တက္ၾကြစြာ မဲဆြယ္လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေပးေနၾကပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့လအတြင္း  ႏိုင္ငံေရးအလို႔ငွာ ဘာသာေရးကိုအလြဲသံုးစားလုပ္မွာ – မဲဆြယ္ကာလအတြင္း ပဋိပကၡျဖစ္လာမွာ စိုးရိမ္မိေၾကာင္း အေနာက္တုိင္းသံရံုး ၉ ခုက ပူးေပါင္းစာတစ္ေစာင္ထုတ္ျပန္ၿပီး ဖိအားေပးခဲ့တယ္။ ဒါဟာ အေျခအေန အလြန္ဆိုး၀ါးေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပေနပါတယ္။

တစ္ဖက္မွာေတာ့ USDP ပါတီ၀င္မ်ားနဲ႔ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားဟာ မြတ္စ္လင္မ္ေတြအေပၚ စာနာတရား ထားပါတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္သံုးၿပီး အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူမရဲ႕ NLD ပါတီကို ထပ္ျပန္တလဲ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကတယ္။ (NLD ကလည္း ကာကြယ္မႈအေနနဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား စာရင္းထဲ မြတ္စ္လင္မ္ေတြကို မထည့္သြင္းဘဲ ေရွာင္ၾကဥ္ခဲ့တယ္။ USDP ရဲ႕စာရင္းမွာဆို ေျပာစရာေတာင္ မလိုအပ္ေတာ့ပါဘူး။ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားက ႏိုင္ငံ့လူဦးေရရဲ႕ ၄ မွ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းၾကားမွာ ရိွမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရပါတယ္)။ စစ္ဦးခ်ဳပ္ကလည္း အမ်ဳိးဘာသာ သာသနာကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မယ့္ – ျပည္ပၾသဇာ ကင္းလြတ္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားကိုသာ မဲေပးဖို႔ မဲဆႏၵရွင္ေတြကို တိုက္တြန္းထားပါတယ္။ ဒါက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ရည္ညႊန္းလိုက္ျခင္းပါ။ သူမရဲ႕ခင္ပြန္း(ကြယ္လြန္)ဟာ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသားျဖစ္ၿပီး သူမရဲ႕သားႏွစ္ဦးကလည္း ၿဗိတိသွ် ႏိုင္ငံကူး လက္မွတ္ကိုင္ေဆာင္သူမ်ား ျဖစ္ေနပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးအလို႔ငွာ ဘာသာေရးကို အသံုးခ်ျခင္းလမ္းေၾကာင္းဟာ ျပႆနာရွာျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမအခ်က္က ဒီလိုလုပ္ျခင္းက တရားမ၀င္ပါဘူး။ လက္ရိွ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒမွာ ဘာသာေရးအေျချပဳ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းကို အထင္အရွား တားျမစ္ထားသလို၊ ႏိုင္ငံေရးထဲ ဘာသာေရးစြက္ဖက္မႈ ကင္းရမယ္လို႔ တိုက္ရိုက္ညႊန္းဆိုထားတဲ့ ျပ႒ာန္းမႈအမ်ားအျပား ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒကို အစုိးရက အထိမခံေလာက္ေအာင္ အထြဋ္အျမတ္ထားယံုတင္မက အတိုက္အခံမ်ားရဲ႕ေျပာင္းလဲျပင္ဆင္ေရးအဆိုကိုလည္း အျပင္းအထန္ ခုခံတုန္႔ျပန္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ အစိုးရဖက္က မိမိတို႔ ခုခံကာကြယ္ထား ပါတယ္ဆိုတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္စည္းမ်ဥ္းမ်ားကို မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္က အဆင္ျခင္ကင္းမဲ့စြာ လ်စ္လ်ဴရႈ(လုပ္ကိုင္)ေနၾကတယ္။

ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ အာဏာပိုင္အ၀န္းအ၀ိုင္းနဲ႔ အစြန္းေရာက္ဘာသာေရး ၀ါဒကို ေရာေမႊေပါင္းစပ္လိုက္ျခင္းက လူနည္းစု ဘာသာ၀င္ေတြကို ႏိုင္ငံအဆင့္အၾကမ္းဖက္ႏိုင္ဖို႔ မသိမသာ တံခါးဟေပးရာ ေရာက္သြားပါတယ္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္ေတြကို လြန္ခဲ့တဲ့သံုးႏွစ္ လူမ်ဳိးေရးဘာသာေရး အၾကမ္းဖက္မႈ ၿပီးဆံုးကတည္းက က်ဥ္းၾကပ္ညစ္ပတ္တဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားထဲ ပိတ္ေလွာင္ထားၿပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔အေပၚ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္ေတြရဲ႕ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ အဆက္မျပတ္ ပုတ္ခတ္ေစာ္ကားေနမႈက ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းဆီကို Genocide အႏၲရာယ္အခ်က္ေပးသံ အျဖစ္ ေရာက္ရိွသြားပါၿပီ။

တတိယအခ်က္ကေတာ့ မဘသနဲ႔ အစိုးရ အလြမ္းသင့္လြန္းျခင္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဘာသာေရး အေျခတည္ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံ အျဖစ္ ပံုေလာင္းႏိုင္မယ့္ အႏၲရာယ္အေငြ႕အသက္ ရရိွေစပါတယ္။ လက္ရိွ လမ္းေၾကာင္း အတိုင္းသာ ဆက္သြားဦးမယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးပါ၀ါဟာ အစြန္းေရာက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားရဲ႕ လက္ထဲ ေရာက္သြားႏိုင္ေခ်ရိွတဲ့ျမင္ကြင္း တစ္ခုကို လြယ္လင့္တကူ မွန္းဆၾကည့္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ (အစြန္းေရာက္ ဘုန္းႀကီးမ်ားနဲ႔ ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီအၾကားရိွ ပူးေပါင္းမႈကို အေျခခံတဲ့) သက္ဦးဆံပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပံုဟန္သစ္ တစ္မ်ဳိးအတြက္ သြယ္၀ိုက္ လမ္းခင္းေပးသြားေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံအတြင္း ကမာၻ႕အရွည္ၾကာဆံုးျပည္တြင္းစစ္မီး ျပန္လည္ထေတာက္လာဦးမယ့္ အေျခအေနမွာ ရိွပါတယ္။

အတိတ္ေခတ္နဲ႔လက္ရိွေခတ္က (အစိုးရနဲ႔ဘာသာေရး ေရာစပ္ေပါင္းစည္းထားတဲ့) ဘုန္းႀကီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ဟာ ဘာသာေရးကိုေရာ ႏိုင္ငံကိုပါ ပ်က္စီးသြားေစေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုး သိရိွၾကပါတယ္။ အာဏာရဲ႕အခန္းေတြထဲ ဘာသာေရးကို သြတ္သြင္းျခင္းဟာ အဆိုး၀ါးဆံုးေသာ ဘာသာ၊သာသနာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။

အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္ေတာ့ ရိွပါေသးတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ အဲ့ဒီလႈပ္ရွားမႈဟာ သူ႔ဖာသာ ေလာင္ၿမိဳက္ ဇာတ္သိမ္းသြားျခင္းပါပဲ။ ဗမာလူမ်ဳိးေတြကိုယ္တိုင္က မိမိတို႔ကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဖိႏွိပ္ခဲ့တဲ့ အလားတူ အာဏာရွင္ အစိုးရမ်ဳိးနဲ႔ပဲ အလြမ္းသင့္ လိုပါသလား ဆိုၿပီး စတင္ေမးခြန္း ထုတ္ရပါေတာ့မယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မတူကြဲျပားတဲ့ ဘာသာေရး အစဥ္အလာ အမ်ားအျပားရိွေနေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာ ဗမာလူမ်ဳိးဆိုတာ ကေတာ့ အခရာ အက်ဆံုးပါ။ စာေရးသူ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ဗဟုသုတနည္းပါးတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား တစ္ဦး ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေနပါမယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာက အလြန္သိမ္ေမြ႕ႏွဴးညံ့ၿပီး ရင္ကိုထိခတ္ေစတဲ့ ဘာသာတရား တစ္ခုဆိုတာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ သိျမင္နားလည္ေနပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ေ၀ေနယ်သတၱ၀ါအေပါင္းကို အတိုင္းထက္အလြန္ ေမတၱာထား ရမယ္လို႔ ေဟာၾကားသြန္သင္ထားလို႔ပါပဲ။ ေမတၱာတရားနဲ႔သာ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါေစလို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါေတာ့တယ္။

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

– ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၇ ရက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပင္ရိွ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း တစ္ခု၌ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒမူၾကမ္း အေရး ေဆြးေႏြးရန္ ဗုဒၶဘာသာ သံဃာမ်ား၏ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ေရာက္လာသည့္ အရွင္၀ီရသူ (ဓာတ္ပံု – ရဲေအာင္သူ၊ AFP)

Ref : Foreign Policy
Christian Caryl ၏ Can Burma Save Buddhism From the Politicians ? ေဆာင္းပါးကို လိႈင္းသစ္ေအာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေရးသားသည္။