5 years ago
ရိုဟင္ဂ်ာ ၇ ဦးကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက ျမန္မာကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျပန္ပို႔
6 years ago
ဓာတ္ျပားအဆိုေတာ္ ေတးသံရွင္ ေဒၚမာမာေဝ အသက္(၉၃) ႏွစ္ ကြယ္လြန္
6 years ago
ဒုကၡသည္စခန္းမွ လုပ္အားေပးဆရာမတစ္ဦး ရခိုင္မွ ရန္ကုန္သို႔လာစဥ္ လဝကဥပေဒျဖင့္ အဖမ္းခံရၿပီး ေထာင္တစ္ႏွစ္က်
6 years ago
ဦးေဇာ္ေဌး (ခ) မွဴးေဇာ္အား ဌာနေျပာင္းေရႊ႕တာဝန္ေပး
6 years ago
NVC ကဒ္ လက္ခံရန္ ဖိအားေပးခံရမႈကုိ ျငင္းဆုိေသာ ကမန္တုိင္းရင္းသားမ်ား စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ခံေနရ
6 years ago
ASEAN ထိပ္သီးမ်ား ရိုဟင္ဂ်ာအေရး ေဆြးေႏြး
6 years ago
Drone မႈနဲ႕ဖမ္းခံရသူ သတင္းေထာက္ေတြ မိသားစုနဲ႕ေတြ႕ခြင့္မရေသး
6 years ago
ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သေဘာတူညီခ်က္ (၁၀)ခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုး
6 years ago
AA ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး အပါအ၀င္ ၉ ဦးကို ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈနဲ႔ အမႈဖြင့္စစ္ေဆး
6 years ago
ဘာသာေပါင္းစုံ ဆုေတာင္းပြဲ (ရုပ္သံ)

ဇန္န၀ါရီ ၇၊ ၂၀၁၇
M-Media

girl

အရွက္ႏွင့္သိကၡာကုိ ကာကြယ္ရန္ ကရာေတးသင္ယူေနသည့္ တုိင္းရင္းသူေလးမ်ား

– ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ကတည္းကစ၍ ျမန္မာစစ္တပ္မွ တိုင္းရင္းသူအမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ မုဒိန္းက်င့္ျခင္းႏွင့္ လိင္ေစာ္ကားျခင္း အမႈေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ မွတ္တမ္းျပဳစုထားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ Women’s League of Burma က ဆိုသည္။

ရပ္ရြာစြန္႔ကေလးသူငယ္မ်ားအတြက္ ဖြင့္လွစ္ထားေသာေက်ာင္း၌ ဆယ္ေက်ာ္သက္မိန္းကေလး ဒါဇင္ေပါင္းမ်ားစြာတို႔သည္ အ၀ါေရာင္၊ အျပာေရာင္၊ အျဖဴေရာင္ စသည့္ ခါးပတ္အေရာင္ပါ အျဖဴေရာင္တူညီ၀တ္စံုမ်ားဆင္ယင္လ်က္ ေန႔လည္ခင္းတိုင္း ကြင္းျပင္ေပၚ တန္းစီလိုက္ၾကသည္။ ဂ်ပန္လိုဟစ္ေအာ္ကာ ေလထုထဲ လက္သီးထိုးျခင္း၊ ခုန္ပ်ံအျမင့္ကန္ျခင္း ေလ့က်င့္ခန္းတို႔ကို အားရရႊင္ျမဴးစြာ ရပ္နားခ်ိန္အထိ ျပဳလုပ္ေနၾကသည္။

ဤသင္တန္းမွ မိန္းကေလးမ်ားစြာ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အခိုင္အမာတစ္ခုတည္းျဖစ္၏။ သူတို႔သည္ အမိေျမမွ အစုိးရစစ္တပ္၏ ေစာ္ကားမႈမ်ားမွ အကာအကြယ္ရရန္ ဆႏၵျပင္းျပေနျခင္းပင္။

အမ်ားစုမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ အသက္ ၁၃ ႏွစ္ႏွင့္ ၁၆ ႏွစ္ၾကားအရြယ္ျဖစ္သည္။ ကာလရွည္ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ သူတို႔သည္ အိုးအိမ္မဲ့သူမ်ား၊ မိသားစု ဆံုးရံႈးရသူမ်ားျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ယင္းျပည္တြင္းစစ္ပြဲကာလတစ္ေလွ်ာက္ အစိုးရစစ္သားတို႔က မိန္းမပ်ဳိႏွင့္အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို မုဒိန္းက်င့္လ်က္ရိွေၾကာင္း ေက်ာ္ၾကားသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းျပစ္မႈမ်ားအေပၚ တရားစီရင္ျခင္းကား မဆိုစေလာက္ နည္းပါးလြန္းေနသည္။ ဤကရာေတးသင္တန္းသည္ အဆိုပါ ကယ္ရာမဲ့မ်ားအတြက္ အတိုင္းအတာတစ္ရပ္အထိ နည္းပင္နည္းျငား ခြန္အားတစ္ရပ္ျဖစ္ထြန္းေစသည္။

“မိမိအေပၚ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈျပဳလုပ္လာလွ်င္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ခုခံကာကြယ္ရမယ့္ပံု၊ ျပန္လည္ရင္ဆိုင္တိုက္ခိုက္ပံုေတြကို မိန္းကေလးမ်ားအားလံုးအတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သင္ၾကားေပးေနပါတယ္။ ျပည္တြင္းက အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ကေလးငယ္အားလံုးေတြဆီ တစ္စံုတစ္ရာ အားရေက်နပ္မႈျဖစ္ေစမယ့္အခြင့္အေရးနဲ႔ မိမိကိုယ္ကိုယံုၾကည္မႈကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ အခိုင္အမာ ေပးကမ္းခ်င္ေနခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ” ဟု နည္းျပဆရာ ခြန္ေနာ္က ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ လူတစ္သိန္းေက်ာ္မွာ အစိုးရစစ္တပ္ႏွင့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားအၾကား တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးေနၾကရသည္။ ကခ်င္တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ပိုမိုလြတ္လပ္ေသာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရရိွေရးအတြက္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ႀကိဳးပမ္းခဲ့သည္။ ၁၇ ႏွစ္တာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားမႈက ၂၀၁၁ ခုနွစ္တြင္ အဆံုးသတ္သြားၿပီး တိုက္ပြဲမ်ားမွာ ျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာသည္။

အသက္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္ ေခါင္ရာ သည္ လူဦးေရ ၈၀၀၀ ေက်ာ္ရိွေသာ ဒုကၡသည္ဦးေရအမ်ားဆံုး ဂ်ီယန္းစခန္းမွ မိန္းမငယ္ေလးျဖစ္သည္။ သူမသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ၅ ႏွစ္ အသက္ ၁၁ ႏွစ္အရြယ္ ေက်ာင္းတက္ေနစဥ္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားသျဖင့္ သူမ၏ရြာ မန္ဒန္းမွ အသက္လုေျပးထြက္လာရသည္။ ထိုအခ်ိန္ကစၿပီး သူမ၏မိဘမ်ားကို ျပန္မေတြ႕ရေတာ့ေပ။

သူနာျပဳတစ္ဦးျဖစ္ရန္ တစ္ခ်ိန္က စိတ္ကူးယဥ္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုတြင္မူ အလ်ဥ္းေျပာင္းလဲသြားၿပီျဖစ္သည္။ “ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ကၽြန္မျဖစ္လိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အဲ့ဒီအတြက္လည္း လံုး၀ စိတ္မပ်က္ပါဘူး” ဟု သူမက ဆိုသည္။

သို႔ေသာ္ ေဒသတြင္း အမ်ဳိးသမီးမ်ားေပၚ မုဒိန္းက်င့္ျခင္း၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာေစာ္ကားျခင္းအေၾကာင္း ၾကားသိၿပီးေနာက္ ေခါင္ရာသည္ ကရာေတးပညာကို ေလ့လာသင္ၾကားလ်က္ရိွသည္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲမႈ က်ဳိးေပါက္သြားခ်ိန္မွစၿပီး KIA လက္ေအာက္မွ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုသည္ ကခ်င္တို႔၏ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမမ်ားတြင္ ကရာေတးသင္တန္းမ်ားကို ဖြင့္လွစ္ေဆာင္ရြက္ေနသည္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ မိန္းကေလးႏွင့္ေယာက္်ားေလးမ်ားအတြက္ မိမိကိုယ္ကိုကာကြယ္ႏိုင္ရန္၊ မိမိကိုယ္ကိုယံုၾကည္စိတ္ရိွရန္ ထိုသို႔ သင္ၾကားေပးျခင္းျဖစ္သည္။

“သူတို႔(တပ္မေတာ္)က အမ်ဳိးသမီးေတြကို မုဒိန္းက်င့္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မ ကရာေတးပညာကို သင္ၾကားဖို႔ စိတ္၀င္စားၿပီး ဆံုးျဖတ္ခဲ့တယ္။ အနိမ့္ဆံုးအားျဖင့္ မိမိကိုယ္ကို ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ပါ” ဟု ေခါင္ရာက ဆိုသည္။

စစ္တပ္သည္ မုဒိန္းက်င့္ျခင္းကို စစ္လက္နက္သဖြယ္ အသံုးခ်ေနသည္မွာ အခ်ိန္ကာလၾကာရွည္ေနၿပီဟု အမ်ဳိးသမီးမ်ားဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေျပာၾကသည္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ကတည္းကစ၍ ျမန္မာစစ္တပ္မွ တိုင္းရင္းအမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ မုဒိန္းက်င့္ျခင္းႏွင့္ လိင္ေစာ္ကားျခင္း အမႈေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ မွတ္တမ္းျပဳစုထားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ Women’s League of Burma က ဆိုသည္။ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္ကမူ ဤအေရးကိစၥႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ စိုးစဥ္းမွ် အသံမထြက္ဘဲ ေရငံုႏႈတ္ပိတ္ေနလ်က္ရိွသည္။

ယခုႏွစ္ေဆာင္းဦးကာလအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းရိွ လူနည္းစု၀င္မ်ားအား တပ္မေတာ္သားႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက ထပ္ဖန္တလဲ မုဒိန္းမႈ က်ဴးလြန္ေနေၾကာင္း ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္မ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ားက ဆိုသည္။ အမ်ဳိးအမည္မသိ တိုက္ခိုက္ေရးသမားမ်ားမွ နယ္စပ္ေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ ကိုးဦးအား သတ္ျဖတ္ခဲ့ေသာ ေအာက္တိုဘာလကတည္းက အာဏာပိုင္တို႔သည္ အဆိုပါေဒသတစ္ခြင္၌ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ေဒသတြင္းသို႔ ႏိုင္ငံျခားမီဒီယာမ်ား မ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေအာင္ အစိုးရက ပိတ္ဆို႔ထားသည္။ သို႔ေသာ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္ အလြတ္ရုန္းထြက္ေျပးသြားႏိုင္ခဲ့ၾကသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔က လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္တို႔၏ မုဒိန္းက်င့္ျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္းအေၾကာင္း သတင္းေပးေဖာ္ျပၾကသည္သာမက ၿဂိဳဟ္တုပံုရိပ္မ်ားက ေဖာ္ျပေနသည့္ ရြာလံုးကၽြတ္မီးေလာင္တိုက္သြင္းမႈမ်ားကလည္း ထိုသူတို႔၏စကားကို ခိုင္မာသြားေစသည္။ မၾကာေသးမီက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ခုတြင္ စစ္တပ္၏ေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူ စိုးႏိုင္ဦးက ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း တပ္မေတာ္သားမ်ားက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေသာ္လည္းေကာင္း၊ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈေသာ္လည္း အလ်ဥ္း မက်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း ျငင္းဆိုထားသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ဥပေဒေရးရာကူညီေရးကြန္ရက္သည္ ယမန္ႏွစ္က အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ၎၌ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ကခ်င္လူမ်ဳိး ပရဟိတဆရာမႏွစ္ဦးကို ရက္စက္စြာ မုဒိန္းက်င့္ၿပီး သတ္ျဖတ္ခဲ့သည့္ျဖစ္စဥ္အေပၚ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈပ်က္ကြက္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ အဆိုပါ မုဒိန္းျမင္ကြင္းအနီးတြင္ ဒါဇင္ႏွင့္ခ်ီေသာ တပ္မေတာ္သားမ်ားစြာ ရိွေနၾကၿပီး အေလာင္းရွာမေတြ႕မီ အသီးသီးထြက္ခြာသြားၾကသျဖင့္ မည္သည့္ မသကၤာသူကိုမွ် မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ၾကေခ်။

ယင္းသို႔ကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ မရိွသေလာက္သာ ျဖစ္ေနသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းရိွ ကခ်င္မိန္းကေလးငယ္တစ္ဦးကို မုဒိန္းက်င့္သည့္အမႈျဖင့္ တပ္မေတာ္သားတစ္ဦးအား ေထာင္ ၇ ႏွစ္ျပစ္ဒဏ္ စီရင္ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာစစ္သားတို႔ကို စစ္ခံုရံုးတြင္သာ စစ္ေဆးစီရင္ေလ့ရိွေသာ္လည္း အဆိုပါအမႈတြင္ ဥပေဒဘက္ေတာ္သားေရွ႕ေနမ်ားက ျပည္သူ႔တရားခံုရံုးတင္ႏိုင္ေအာင္ ဖိအားေပးႀကိဳးပမ္းႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။

ယမန္ႏွစ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အား လူနည္းစု၀င္တိုင္းရင္းသားတို႔မွ ေရြးခ်ယ္ခံအစိုးရသစ္တစ္ရပ္ ျဖစ္ထြန္းလာေရးအတြက္ ေသာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ မဲေပးခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ စစ္တပ္လႊမ္းမိုးသည့္ အစိုးရသာ ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီး၊ ယခုအခါ အစိုးရ၏ တိုင္းရင္းသားပဋိပကၡေျဖရွင္းမႈေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအေပၚ အမ်ားအျပားက စိတ္ပ်က္လာၾကသည့္အျပင္ စစ္တပ္ကို ေဘးမဲ့ေပးထားသည္ဟု အျမင္ရိွေနၾကေပသည္။

“လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြအေပၚ မေျပာဆိုရင္၊ မတရားခံရသူေတြအတြက္ အမွန္တရားနဲ႔ တရားမွ်တကို လ်စ္လ်ဴရႈထားရင္ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရး ျဖစ္ထြန္းလာမွာ မဟုတ္ဘူး” ဟု Women’s League of Burma ၏ အတြင္းေရးမွဴး ဂ်ဴလီယာမာရစ္ပ္ က ေျပာၾကားလိုက္သည္။

တပ္မေတာ္သားတို႔၏ အက်င့္ဆိုးမ်ားကို ကိုင္တြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ နည္းပါးလွသည္ျဖစ္၍ ကရာေတးသင္တန္းသူ မိန္းကေလးငယ္တို႔က အနိမ့္ဆံုးအားျဖင့္ မိမိတို႔အေပၚ ၎တို႔၏က်ဴးလြန္ေစာ္ကားျခင္းမွ ဟန္႔တားႏိုင္ေရးကိုသာ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကရေပသည္။ သူတို႔သည္ အခ်င္းခ်င္း ယွဥ္ၿပိဳင္ေနၾကရင္း အခ်ဳိ႕ကမူ တိုက္ခိုက္ေရးပညာကို သက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းအဆင့္အထိ ေမွ်ာ္မွန္းထားၾက၏။

“ကၽြန္မတို႔ ႏိုင္ငံရပ္ျခားထိသြားၿပီး ပိုမိုအဆင့္ျမင့္ေအာင္ သင္ယူႏိုင္တယ္လို႔ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ နည္းျပဆရာကေျပာတယ္။ ကၽြန္မလည္း ျပည္ပထြက္သြားခ်င္တယ္၊ ၿပီးေတာ့ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ တိုက္ခိုက္ေရးသမား ျဖစ္ခ်င္ပါတယ္” ဟု ႏုဂ်ာ က ေျပာၾကားသည္။

“မိမိကိုယ္ကို ဘယ္လိုခုခံကာကြယ္ရမယ္လို႔ သူတို႔ သိလာခ်ိန္မွာ သူတို႔ရဲ႕မိသားစု၀င္ေတြ၊ သူတို႔လူမ်ဳိးေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံကို သူတို႔တစ္ေတြ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္စြမ္း ရိွလာပါလိမ့္မယ္” ဟူ၍ နည္းျပဆရာ ခြန္ေနာ္က ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။

Ref : Associated Press

Comments are closed.